| Title | : | Ρωμιοσύνη |
| Author | : | |
| Rating | : | |
| ISBN | : | 9600404577 |
| ISBN-10 | : | 9789600404579 |
| Language | : | Greek, Modern (1453-) |
| Format Type | : | Paperback |
| Number of Pages | : | 28 |
| Publication | : | First published January 1, 1954 |
Το ποίημα αποτελείται από επτά ενότητες:
Η ενότητα Ι αναδεικνύει την αντιστοιχία, τη συνάρτηση του ήθους τοπίου και ανθρώπων και την εμμονή της αντίστασής τους. Ο χώρος και οι άνθρωποι πολιορκούνται από στεριά και θάλασσα, αλλά η πολιορκία αυτή αναιρείται από ένα θαύμα που εξακοντίζεται στον ορίζοντα.
Η ενότητα ΙΙ αποδίδει εικόνες της Ρωμιοσύνης στην καθημερινότητά τους αλλά και στη διαχρονική τους σύνθεση. Εδώ το τοπίο καταυγάζεται από την αρχετυπική παρουσία της γυναίκας, την Παναγία "με τ’ αργυρά ματόκλαδα", που συνυπάρχει πολύ ανθρώπινα με την κόρη του πεταλωτή αλλά και την ορφική μητέρα, τη Λήδα, "που κλωσά τ’ αυγά του κεραυνού", τη Νιόβη, με τα "επτά σφαγμένα παλικάρια" της, τη Σολωμική ελευθερία, "που θα πάρει πάλι τ’ άρματα" και την Περσεφόνη που μοιράζει σπορά και γονιμότητα. Όλες αυτές οι γυναικείες μορφές συγκλίνουν στη μορφή της μητέρας Ελλάδας.
Η ενότητα ΙΙΙ τονίζει ιδιαίτερα τη διαχρονικότητα της ρωμαίικης ζωής και τη διαρκή αγωνιστική ετοιμότητά της. Εδώ η ιστορία υφαίνεται μ’ ένα όνομα από τρεις χιλιάδες χρόνια μ’ έναν άγιο, με μια κόκκινη γοργόνα, αλλά και με την μυθική παρουσία του Προμηθέα σ’ ένα ανακυκλούμενο αιώνιο γίγνεσθαι.
Η ενότητα ΙV περιγράφει την αγωνιστική πορεία, "δέντρο το δέντρο, πέτρα την πέτρα, πέρασαν τον κόσμο", και την άδοξη κατάληξή της, "και τούτοι μεσ’ τα σίδερα και κείνοι μεσ’ το χώμα", αλλά και την πεποίθηση για την τελική απολύτρωση.
Η ενότητα V σκιαγραφεί το αίσθημα της καταστροφής και της ερήμωσης του μαρτυρικού τόπου αλλά και την προσδοκία της παλιννόστησης της ζωής. Τότε, "θα διαβάσουμε όλη την καρδιά τους" (των μαρτύρων της ελευθερίας)"σαν να διαβάζουμε από την αρχή την ιστορία του κόσμου".
Η ενότητα VI αποδίδει παραστατικότερα την εφιαλτική πραγματικότητα του εμφύλιου σπαραγμού και του θανάτου αλλά και την επιμονή στη συνέχιση της ζωής και του αγώνα. Μόνο "για τα ψηλά είναι ακόμα δρόμος".
Τέλος η VII ενότητα προβάλλει και πάλι την ταυτότητα του τόπου και των ανθρώπων, που μέσα από τη γνώση του θανάτου προχωρούν με περισσότερη σιγουριά προς τη ζωή και την αγάπη, πέρα από τους διαχωρισμούς του πολέμου.
Ρωμιοσύνη Reviews
-
Πόσο θα στίψει ακόμα η μάνα την καρδιά της πάνου απ' τα εφτά σφαγμένα παλληκάρια της
ώσπου να βρει το φως το δρόμο του στην ανηφόρα της ψυχής της
Ακούστε εδώ -
"Αυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό,
αυτές οι πέτρες δε βολεύονται κάτου απ' τα ξένα βήματα,
αυτά τα πρόσωπα δε βολεύονται παρά μόνο στον ήλιο,
αυτές οι καρδιές δε βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο.
Ετούτο το τοπίο είναι σκληρό σαν τη σιωπή,
σφίγγει στον κόρφο του τα πυρωμένα του λιθάρια,
σφίγγει στο φως τις ορφανές ελιές του και τ' αμπέλια του,
σφίγγει τα δόντια. Δεν υπάρχει νερό. Μονάχα φως.
O δρόμος χάνεται στο φως κι o ίσκιος της μάντρας είναι σίδερο.
Μαρμάρωσαν τα δέντρα, τα ποτάμια κ' οι φωνές
μες στον άσβεστη του ήλιου.
Η ρίζα σκοντάφτει στο μάρμαρο. Τα σκονισμένα
σκοίνα.
Το μουλάρι κι o βράχος. Λαχανιάζουν. Δεν υπάρχει
νερό.
Όλοι διψάνε. Χρόνια τώρα. Όλοι μασάνε μια μπουκιά ουρανό πάνου απ' την πίκρα τους. -
Κ᾿ εἶναι σίγουρος
πῶς ὁ δρόμος ὁ πιό μακρινός εἶναι ὁ πιό κοντινός στήν καρδιά τοῦ Θεοῦ. -
Η Ρωμιοσύνη είναι ένα από τα δύο έργα κλασικής, νεολληνικής λογοτεχνίας που καλούμαι να μελετήσω αυτό το εξάμηνο. Είναι από αυτά τα ποιήματα για το οποίο έχεις ακούσει πολλά, έχεις τραγουδήσει τους στίχους του σε μία σχολική γιορτή, αλλά θα πρέπει να φτάσεις στην ενήλικη ζωή για να εκτιμήσεις το διαχρονικό του μήνυμα. Ανεξαρτήτως από την προσωπική μου ερευνητική πορεία, δεν μπορώ παρά να θαυμάσω τη γλώσσα και το λυρισμό του συγγραφέα, ο οποίος μέσα από υπερρεαλιστικές εικόνες αποτυπώνει τον πόνο του πολέμου. Μολονότι, γράφτηκε και αναφέρεται στην τραγική δεκαετία του 1940, μπορεί να ταξιδέψει στο χρόνο και να περιγράψει επαρκώς τις επιπτώσεις μίας εμπόλεμης κατάστασης.
-
Ποιός θα σοῦ φέρει τώρα τὸ ζεστὸ καρβέλι μές στὴ νύχτα νὰ ταΐσεις τὰ ὄνειρα;
Ο Γιάννης Ρίτσος συνθέτει το ποίημα αυτό αμέσως μετά την τραγική εμπειρία της γερμανικής κατοχής και επιχειρεί να αποδώσει τα στοιχεία εκείνα που συνθέτουν την ιδιαίτερη ψυχοσύνθεση του ελληνικού λαού.
Ο ασίγαστος πόθος των Ελλήνων για ελευθερία, οι συνεχείς μόχθοι του ελληνικού λαού, ο πόνος που έχει γίνει πια ένα με την ψυχή τους, αλλά και ο ακατάλυτος δεσμός τους με τον τόπο που κατοικούν αδιάκοπα για χιλιάδες χρόνια, είναι μερικές από τις θεματικές του ποιήματος.
Κ᾿ ὕστερα πιὰ θὰ κάτσουμε στὴν πέτρα νὰ διαβάσουμε ὅλη τὴν καρδιά τους
σὰ νὰ διαβάζουμε πρώτη φορὰ τὴν ἱστορία τοῦ κόσμου -
"Αὐτὰ τὰ δέντρα δὲ βολεύονται μὲ λιγότερο οὐρανό,
αὐτὲς οἱ πέτρες δὲ βολεύονται κάτου ἀπ᾿ τὰ ξένα βήματα,
αὐτὰ τὰ πρόσωπα δὲ βολεύονται παρὰ μόνο στὸν ἥλιο,
αὐτὲς οἱ καρδιὲς δὲ βολεύονται παρὰ μόνο στὸ δίκιο." -
مجموعةٌ صغيرة من القصائد التي يغلب عليها الطابع الوطني مشمولاً بنفحةٍ أسطوريةٍ من ماضٍ يونانيّ. كنتُ أرغبُ في القراءة لـ ريتسوس، ولعلَّ هذا لم يكن المدخل الرئيس، لكن يظلُّ شرفةً ملائمة.
-
"Το μουλάρι κι ο βράχος. Λαχανιάζουν.
Δεν υπάρχει νερό.
Όλοι διψάνε. Χρόνια τώρα. Όλοι μασάνε μια μπουκιά ουρανό πάνου απ’ την πίκρα τους."
