Title | : | Nature Via Nurture: Genes, Experience and What Makes Us Human |
Author | : | |
Rating | : | |
ISBN | : | 1841157465 |
ISBN-10 | : | 9781841157467 |
Language | : | English |
Format Type | : | Paperback |
Number of Pages | : | 320 |
Publication | : | First published January 1, 2003 |
Nature Via Nurture: Genes, Experience and What Makes Us Human Reviews
-
I feel bad giving this book a rating, since it has been one of those rare ones that I decided to stop reading despite having only managed a few chapters. I did skim through a fair bit of the rest, and saw that the interesting facts and historical figures associated with the nurture-nature debate persist throughout the book. Those were the bits that made it informative and interesting. But I had some serious issues with some of Ridley's opinions disguised as fact, as well as some technical choices such as referring to a "Genome Organizing Device" or "GOD" which is responsible for the development of life. He says he does this so he can write in the active rather than the passive voice, but he could easily have used "natural selection" or some other substitute. He says he chooses GOD to "keep religious people happy", which I would find incredibly patronizing if I was religious. This is just one example among many when Ridley tries to say something clever or adopts a writing style that strays from scientific interest to being pompous at best and misleading at worst.
Oh, and his idea of what a meritocracy is (and how, as he says, it necessarily fails) is shudderingly narrow-minded. I could be ok with this if he put it forward as his opinion, but no, he writes facts that aren't facts. If you do read this book, it's good to keep that in mind. -
الطبيعة عبر التطبّع للكاتب مات ريدلي
في هذا الكتاب يحاول الكاتب تفكيك العقدة القديمة التي تقول بأن هناك تعارض بين الطبع والتطبّع أو الجينات والبيئة وأن أحدهما فقط هو الصحيح. في البداية يستعرض تاريخ هذا الجدل قبل أن يطرح الكثير من الأمثلة العلمية التي تؤكد أن كلا الفريقين خاطئين، فالجينات والبيئة لا يتنافسان على تحديد صفاة وسلوك البشر، بل يتعاونان، فلا تظهر الصفاة الجينية إلا عن طريق التفاعل مع البيئة. -
My other favorite writer, next to Pinker. Ridley sets out to tear down the wall that has divided the "Nature vs Nurture" debate for centuries. Readable (as always from Ridley) and engrossing, this explains how environment can trigger genes, and how genes often determine which environments we choose.
If you entertain any notion that humans are unique, this book will seek to change your minds. By far my favorite parts are in his descriptions of Bonobos, Gorillas, and chimps. -
This book is along the same lines as
Genome: the Autobiography of a Species in 23 Chapters. The best thing I can do to review these two books together is list what I think their pros and cons are:
Pros:
1. Writing style: Ridley's writing style is engaging and humorous, yet not condescending. He respects his readers.
2. Scientific content: The science is very detailed and cutting edge. Ridley goes beyond the high-level science you'll find in other books and discusses the latest research.
3. Well sourced: The notes at the end reveal that Ridley is on top of the latest academic research and writing. Each chapter has about 20 citations from within a few years that the books were published.
4. Deep analysis: Ridley goes beyond the science and is willing to dig deep into the philosophical and political implications.
Cons:
1. Feels out-of-date: Because the scientific research cites is so cutting edge, it leaves you wondering if, in the approximately 20 years since the book was written, there has been more progress.
2. Organization: Each chapter reads somewhat like a stand-alone discussion. Although Ridley has a few central messages of the book, there isn't quite a narrative continuity that holds the book together.
Overall very much more enlightening and informative than you'll get from most other books. -
A really good book.
Pro:
I takes a centrist view on things. It is basically science with no personal views or observations. This is the middle ground in the nature-nurture debate. Well written and short enough to not get boring. Basically all the basics on the debate and a great book.
Con:
Ridley knows a lot. He is a scientist. I would imagine that 90% of the non 5 stars reviews here are by people who got a bit stuck on the paragraphs talking about the studies and how they were done. It explains things well but some people might not even know how science works in practicality and have a hard time following some of the in-depth look at things. Some of the book can be a bit hard at times.
That said it is still a very recommended book for all type of readers. It is another must-read if you are in any shape or form interested in social science. If you don't understand the debate or the science on it this is a great way to learn about it. -
While I agree with the central theme of the book, the author struggles to find the balance between an academic publication and a book for the general public. This book assumes knowledge of psychology, neurobiology, genetics, cultural anthropology, and sociology that are likely to be found only in people who have at minimum a BS degree and supplemental reading, or work experience in these fields. Reviews of pertinent studies in these fields are boring to those with this prior knowledge and insufficient for lay persons.
-
Nicely written examination of a subject which everyone should understand. He does his best to put the "nature vs nuture" debate to rest. Informative without being dry.
-
Not really a surprising conclusion, but very interesting review of available studies and the historic nature/nurture debate.
-
Nature vs. Nurture is a false dichotomy. Any modern understanding of biology, psychology, or anthropology recognizes the interplay of genetics with culture, that results in human behavior. On the one hand, genes convey inheritance of physiological or psychological capabilities that may be realized to various extent during growth and development. And in the other direction, individual and social behaviors can change which genes are promoted evolutionarily in the population. And yet, unstated simplistic assumptions of one extreme or the other are commonplace. Genetics has even been weaponized politically - especially regarding issues of race, gender roles, sexual preference, and gender identity.
Apparently, there are a large number of books out there to explain genetics to the layman, and many of them slant towards a particular perspective. Ridley’s perspective is a somewhat moderate one, distancing himself from both pure nurture and pure nature. Yet he is especially caustic towards the blank slate argument that dominated liberal thinking during the middle of the twentieth century, while merely fine-tuning the genetic nature arguments. His main point is that genes are at the root of both nurture and nature, but not deterministically so. I think he makes a good point in that regard, but that his inclination on social issue examples tends towards politically conservative views.
His writing style is sensationalistic, making broad comparisons to what “science” might expect, when he is really contrasting with a popular distillation of science. To support his points, beyond a broad overview of scientific research studies, Ridley calls on the themes of literary works and philosophical movements. There are quite a few more of those non-scientific views, as Ridley moves back and forth through the various paradigms in the history of the topic, than I was looking for. I am interested mostly in learning in how things do work, to the best of current knowledge, and less in mistaken directions taken in the past. His argumentation is kept mostly at the level of psychology and anthropology. I don’t doubt that he does understand the molecular biology underlying some of the work, but by choosing to pass above that, he ends up using metaphors of language that are less helpful. I was reminded how psychology is not a hard science, with persuasive reasoning sometimes replacing knowledge of physical mechanism.
I don’t read enough of this subgenre of popular genetics, to be able to compare or contrast the various perspectives, so will have to settle for extracting the material here that seems factual, and suspending judgement on that which seems opinionated. In the last chapter (10 “A Budget of Paradoxical Morals”), he gives seven take-aways, some of which are actually newly introduced topics. In his own words:
Moral 1: Genes are Enablers – Don’t be frightened of genes. They are not gods; they are cogs.
Moral 2: Parents – Being a good parent still matters.
Moral 3: Peers – Individuality is a product of aptitude reinforced by appetite.
Moral 4: Meritocracy – Egalitarians should emphasize nature; snobs should emphasize nurture.
Moral 5: Race - The more we understand both our genes and our instincts, the less inevitable they seem.
Moral 6: Individuality – Social policy must adapt to a world in which everybody is different.
Moral 7: Free Will - is entirely compatible with a brain exquisitely prespecified by, and run by, genes. -
الطبع البشري ينشأ عن تفاعل الطبع مع التطبع، ويكون الطبع عبر التطبع، فالجينات هي خلاصة المشاعر، و الجينات ليست محركة دمى ولا مجرد ناقلات للوراثة، بل هي تنشط أثناء الحياة وتوقف بعضها البعض وتتفاعل مع البيئة، وهي من يتيح للعقل البشري أن يتعلم ويتذاكى ويتشرب الثقافة و يعبر عن غرائزه.
يقول داروين أن الاختلاف بين الإنسان والحيوانات هو في الدرجة وليس في النوع، فمن قال أن الإنسان الوحيد الذي يمارس الجنس من أجل المتعة أصبح مخطئاً مع وجود قرود البابون التي تمارس الجنس عند الاحتفال بالطعام، أو أن الإنسان هو الوحيد الذي له ثقافة متوارثة فقد وُجد أنثى شامبانزي تكسر جوز الهند باستخدام مطرقة خشبية وتعلم ذلك لأبنائها، و صرنا نعرف أن للحيوانات مشاعر وذكريات وأحاسيس وبديهيات وفضول ومحاكاة ومنطق لكن بدرجات متفاوتة، ومع وجود تشابه جيني بين الشمبانزي والبشر بنسبة تصل ٩٥٪ إلا أن هنالك فجوة ثقافية هائلة بين البشر و أذكى الكائنات الحية، فالبشر يمتلكون أسلحة نووية ويشعلون النار ولهم ما يعبدون وينظمون الشعر ويتعلمون الفلسفة من خلال الثقافة المتراكمة والمتوارثة بين الأجيال، فلم يكن من الممكن لرجل أعمال معاصر أن يقوم بعمله إلا بفضل الكتابة الصوتية الآشورية والطباعة الصينية والجبر العربي والأرقام الهندية ومسك الدفاتر وفق القيد المزدوج الإيطالي والقانون التجاري الهولندي الخ الخ ويرجع المؤلف سبب التطور والحداثة في العقل البشري إلى الجينات التي ساعدت العقل البشري في القيام بما يقوم به بشكل مختلف عما كان بخلاف الحيوانات الأخرى التي لم تتقدم ولم تتطور، فالجينات ليست ناقلة للمعلومات فحسب بل هي مستجيبة للخبرات البيئية.
يرى المؤلف إن البشر مثل باقي الثدييات -وخلافا للطيور- يكونون بحكم الطبيعة إناثاً ما لم تظهر عليهم علامات الذكورة، فالنساء هن الجنس الافتراضي للبشرية، ووجود هرمون التسترستيرون مثلاً هو من يشكل أعضاءهم الذكرية، ووجود جين SRY يجعلك ذكراً ولكي تكون أنثى لا تحتاج إلا إلى تعطيل عمل هذا الجين.
يرى بعض الباحثين أن النفور من زواج المحارم وأشباهه - وعلى ضوء دراسات أجريت في الصين- هو حالة واضحة لعادة تنطبع في العقل أثناء الفترة الحرجة للشباب، فهو تطبع نقي بدون تخيلات مسبقة عمن سينفر منه ممن كان رفيقاً له في طفولته.
يرفض المؤلف إلقاء اللوم على الحتمية البيولوجية لتبرير الشذوذ الجنسي، فمع أن تبريرهم يبدو عقلانياً إلا أنه في غاية الخطورة ، فالميل للعنف أيضاً أمر بيولوجي غريزي عند الذكور إلا أن ذلك لا يعطيهم الحق في ممارسة هذا العنف ولا يؤكد صحته لأنه من وحي الطببعة والغريزة.
أحيانا يكون هناك ميل لاختيار التطبع الذي يناسب الطبع والذي تسميه عالمة النفس ساندرا سكار ب"البحث عن البيئة المناسبة للتركيب الجيني"، فالناس تحب فعل ما تجيده وهم يجيدون فعل ما يحبون، وقد يكون مثال ذلك ميل الصبيان للعب بالأسلحة والمنافسة بينما تميل البنات إلى الدمى والقصص والعلاقات.
لاحظ عالم النبات السويسري "دي كاندول" أنه على مدى قرنين جاء العلماء العظام من مدن ذات تسامح ديني كبير وروابط تجارية ومناخ معتدل وحكومات ديمقراطية، وبذلك يقترح أن الإنجاز والشهرة العلمية ترجع في الغالب إلى الظروف والفرصة أكثر منها إلى العبقرية الفطرية، وخالفه في ذلك "جالتون" قائلاً أن العبقرية العلمية تورث ولا تكتسب، لكن الأقرب إلى الصواب أنه كلما جعلنا المجتمع متكافئاً زاد احتمال التأثير الجيني، فيكون مثلاً أفضل حامل أثقال هو الذي لديه أفضل جينات، في حين أنه في مجتمع متخلف سوف تحدد الخلفية البيئية والفرص من سيكون المنتصر.
البشر يفزعون غالبا من الثعابين، والخوف منهم هو واحد من أشهر أنواع الرهاب عند اليشر والذي قد يكون بسبب مشاهدتهم فزغ آبائهم من الثعابين، وهناك من يخاف من العناكب والعتمة والمرتفعات والرعد والأماكن الضيقة والتي كانت تشكل تهديدا للبشر في العهد الحجري، أما تهديدات العصر الحديث كالبنادق والسيارات فأكثرها لا يسبب الرهاب ! هل هي الجينات من نقلت لنا هذه الخبرات والمعلومات من العصر الحجري؟ الجينات محتمات عنيدة صغيرة تتمخض عن رسائل تنبؤية قاطعة لكنها بعيدة عن كونها ثابتة في أعمالها بل هي أدوات لاستخلاص المعلومات من البيئة.
لعل ما يلخص فكرة الكتاب هو مثال نظرتنا إلى الجمال، فهو طبع متوراث وتطبع مكتسب كذلك ، فيمكن للحمية الغذائية والتمارين الرياضية والحلاقة والماكياج والعمليات جعل الشخص جميلاً بالتطبع، بل يكفي المال والرفاهية والراحة لجعل غير الجميل جذاباً تماما مثلما يحدث في هوليوود، ويمكن للفقر والضغط النفسي تدمير جمال الجميل.
مفاهيم كريهة مثل العنصرية قد تكون موجودة في الجينات تجعل الإنسان يتعصب ضد من يختلفون عنه عرقياً، فالتعصب العنصري قد يكون فطرياً، حتى أن علماء الوراثة في القرن العشرين اجتهدوا في اثبات أن الاختلافات بين البيض والسود أعمق من كونها مجرد اختلافات في لون البشرة بل هي تشمل العقل و التفكير ! -
Having read "Genome" by Matt Ridley (and liking it very much), I am somewhat disappointed in this book. Ridley's thesis is clear: he believes that the conflict between nature and nurture is a false one, because in fact nature is expressed and manifested through nurture and therefore there is no conflict, but rather only the interaction of the two. In going about to support his thesis, he demolishes many strawmen along the way. Ridley also appears to embrace demoloshing what is often regarded as common and obvious - in other words, folksy myths.
Ultimately, as Ridely himself notes throughout the book, the conflict is really between free will and genetic determinism. This has traditionally been a philosophical issue. But as scientific methods, technology and tools have advanced, this issue is becoming more of a scientific one, with philosophical undertones in the background. If this is the ultimate issue, then Ridley does an inadequate job addressing it. To be sure, he does provide some cursory commentary on the issue, but nothing in depth.
On the other hand, this is a popular science book and not a scholarly one. And in that sense, Ridley's fast-paced, witty and easily understandable and digestible prose fits the bill. However, if you are looking for a serious discussion of free will vs. determinism issue, this book at best serves as an introductory material to the topic. -
Doğa/Yetiştirme tartışmalarını yeni keşfetmiş olanlar için ufak bir giriş niteliğinde bir kitap. İhtilafın ilk nasıl başladığı ve kimler tarafından nasıl yönler verildiğine dair kısa bir tarihçe sunması açısından da okuması eğlenceli. Doğuştan gelen davranışsal yatkınlıklarımızın genetik temellerinin çevre, yetiştirme ve kültürün etkisi ile nasıl bir bütün oluşturduğunun anlaşılmasını kolaylaştırması açısından da fazlasıyla doyurucu. Şurada güzel bir özet mevcut:
http://www.baharkilic.org/post/2015/0...
Ama yazar, söz konusu ihtilafın barıştırmaya çalıştığı taraflarını "her şeyi biyolojiyle açıklamaya çalışan doğuştancılar" ve "her şeyi kültür ve yetiştirmeyle açıklamaya çalışan çevreselciler" olarak tanıtmasının kitabı kaleme aldığı yıllarda bile herhangi bir karşılığı olan doğru bir ayrım olduğunu düşünmüyorum. Günümüzde hardcore doğuştancı kaldı mı gerçekten? İnsan davranışlarının eksiksiz tam bir açıklaması genlerdedir, biyolojidedir, çevre ve kültürün etkisi yoktur diyen bir zırdeli gösterebilecek olan var mı? Bunun dünyanın düz olduğunu söylemekten bir farkı yok! Bu gibi her kitapta sürekli aynı, yarım asır öncesinden kalma tarihi doğuştancı figürlerden alıntılar yapılıyor örnek olsun diye.
Tartışmanın taraflarının günümüzdeki doğru betimlemesi şu şekilde olmalı artık: Bir tarafta insanın her çeşit sosyal davranışlarını anlamak için sadece yetiştirme ve kültür açıklamalarının yeterli olmadığını, bu çevresel açıklamaların biyolojiden, evrimden, psikolojiden vs gelen doğuştancı açıklamalarla BİRLEŞTİRİLMESİ gerektiğini savunanlar, ve diğer tarafta, insanın sosyal davranışlarını anlamak için sadece yetiştirme, öğrenme, kültür ve sosyalizasyon dinamiklerinin yeterli olduğunu ve biyoloji/türevi alanların, evrimin, konuyla ilgisiz olduğunu savunanlar.
Yani hardcore çevreselciler ve birliktelikçiler arasındaki bir ihtilaf bu.
Nurture VS Nature değil. Nurture VS "Nature via Nurture".
Okuduğum hiçbir kitapta, bu ister Steven Pinker, ister Paul bloom, Robert Sapolsky, Jared Diamond, E.O Wilson, R. Dawkins ve tabi ki Matt Ridley olsun, bu yazarların hiçbirinden "kültür, sosyalizasyon falan boş beleş işler, bir etkileri yok" gibi bir laf duyamazsınız. Her bir yazar, kültürün, sosyalizasyonun, çevrenin etkisinin öneminden, her şeyin genlerde olduğunu söylemenin ne kadar deli saçması olduğundan, ama her şeyin yetiştirme ve kültürel öğrenme eseri olduğuna inanmanın da bir o kadar aptalca olduğundan bahsederek konuya giriş yaparlar kitaplarında.
Gen çeviktir kitabında iki tarafın da diğerini aşırı uçlarda görme eğiliminde olduğundan bahsediliyor. Aşırı uçta olarak tasvir ettiğim tarafın savunucusu olan bir çok sosyal bilimciyle tanıştım. Paralel bir evrenden birisiyle karşılaşmış hissi veriyorlar her seferinde. Yok eşcinsellik kültürel bir icat, yok kadın erkek davranışları öğrenme sonucu böyle, insan toplumlarındaki cinsel davranışlar sil baştan değiştirilebilir şeylermiş, şiddet, savaş falan ataerkillik nedeniyle varmış vs. Şu an Amerika ve Kanada gibi batı ülkelerinde bunun gibi saçma sapan inançlar yüzünden küçük yaştaki çocuklara (4, 12) cinsiyet değişimi ameliyatları yapılıyor, sırf çocuk "atanmış" cinsiyetinden memnun olmadığına dair bir şeyler söyleyip disfori belirtileri gösterdiği düşünüldüğü için. Bir seksolog olan Debra Soh'un kendi akademik geleceğini dişine takarak bu tehlikeli sonuçları olan çılgınlıkla nasıl mücadele ettiğini Youtube söyleşilerinden görebilirsiniz. Umarım kitabı yakında Türkçeye çevrilir: The End of Gender Debunking the Myths about Sex and Identity in Our Society.
İşin ilginç tarafı şu ki, sosyal bilimden arkadaşlarıma, alanlarıyla doğrudan ilgili olduğunu düşündüğüm için bu bahsettiğim yazarlardan kitaplar önerdiğimde veya ilgilerini cezbetmek için ilk yirmi sayfasını ben onlara sesli okuduğumda (böyle de romantiğimdir), mesela "İnsan ve toplum davranışlarında kültürün olduğu kadar genlerin de, evrimin de etkisi vardır" gibi bir cümleyi okuduktan bir hafta sonra o cümleyi sanki -de bağlacı yokmuş gibi hatırlıyorlar. Her şey genlerdedir dedi pis indirgemeci...
Diyorum ki, diğer bölümlerde, diğer alanlarda neler konuşuluyor, nasıl keşifler yapılmış, oraları DA takip etmeniz gerekmez mi? (SADECE onları değil bak; onları DA) Hiç merak etmiyor musunuz, o kadar mı alakasız olduğunu düşünüyorsunuz falan diyorum, bir kaç gün sonra "sen kültürel açıklamalara niye düşmansın?"
Ula...
En azından düşmanını, karşı olduğun şeyi tanımak için bile bu kitaplar, bu alanlar okunup takip edilebilir mesela. En azından karşı argümanlarını doğru bir şekilde temellendirmek için bile yararlıdır bu. Karşı çıktığın iddiayı en az o iddiayı savunan kadar iyi bilmeye çalışmak gerekmez mi?
Konuya dönersek eğer. Hem doğanın hem de yetiştirmenin önemli olduğunu söyleyip bırakmanın hiçbir anlamı olduğunu düşünmüyorum. Bu bilgi halihazırdaki düşünce sisteminizde bir revizyona sebep olmuyorsa, bir şeyleri açıklayış şeklinizi değiştirmiyorsa, hala eski açıklama araçlarını olduğu gibi kullanıyorsanız, bu, orta yolcu lafları boş boş ezberlemekten başka bir şey değildir. Ki sosyal bilimlerin evrimsel psikoloji gibi alanlara inatla direnmesi bu bağlamda anlaşılır bir durum; Hayatlarını adadıkları, dirsek çürüttükleri asırlık literatürlerde, ders kitaplarında bir şeylerin, tamamı değil ama bir şeylerin değişmesi gerektiği, yeni bilgilerle birleştirilip melezleştirilmesi gerektiği düşüncesi insana saç baş yoldurur. Hele bir de hayatları boyunca ellerine bir tane popüler bilim kitabı bile almamışlarsa işleri o kadar uzun ki, vay hallerine.
Hem doğanın hem de yetiştirmenin eşit derecede önemli olduğunu söylemek doğrudur ama yararsız bir bilgidir. Her bir spesifik insan özelliğinde doğa ve yetiştirmenin önemi aynı değildir. Örneğin dil için genetik bir yatkınlıkla doğmuş insan bebeği gelişim sırasındaki belirli bir zaman diliminde dile, konuşma seslerine maruz kalmadan o zaman dilimini kaçırırsa o andan sonra yaşamının geri kalanında dili öğrenmesi zorlaşır, dili kusurlu bir şekilde öğrenir veya öğrenmesi imkansızlaşır. Çevrenin etkisinin çok önemli olduğu o zaman dilimi geçtikten sonra çevrenin önemi dibi boylarken genlerin önemi yükselir. Ama eğer en başta o genetik yatkınlık yoksa, deneyim olsun ya da olmasın bir şey değişmez. Veya kişiliğin gelişiminde aile ortamının etkisi neredeyse %0 iken genler yüzde %50dir. Geri kalan önemli çevre etkisi akran ortamı ve şans faktörüdür. Doğru zamanda doğru çevresel deneyim olursa aktifleşen veya etkisiz kalan genler, veya o genden yoksa hangi çevre olursa olsun deneyimin bir etkisinin olmaması vesaire.
Her spesifik insan davranışında çevre ve doğuştan gelen etkilerin nedensel önemi, işleyiş şekli değişebilir. Açıklanmaya çalışılan her vakada ezbere bir şekilde ikisine de %50 %50 önem atfetmek bir saçmalıktır. Bu ikisinin, tüm insan davranışlarının bir bütün olarak ortalamasındaki etkilerinin eşit önemde olduğunu söylemek farklı, a davranışının nedenini incelerken bunlardan birisinin etkisinin diğerine baskın gelip gelmediğini bulmak farklı bir konu.
Bu kitapta ve başkalarında sık sık dile getirilen bir mesaj var: Ne kadar çok doğuştan gelen yatkınlığımız olursa çevrenin etkisi o kadar çok ve çeşitli olur, o kadar karmaşık ve özgür oluruz, olabileceğimiz şeylerin sayısı artar. Bu, her şeye dönüşüp değişebiliriz anlamına gelmiyor, kültürün, çevrenin yapabileceklerinin sınırı var. Sayfa ne kadar boş olursa çevrenin etkisi o kadar azdır. Ne kadar doluysa çevrenin etkisi sınırsız olmaz ama çoktur. O yüzden biyolojiyi, psikolojinin evrimsel açılımlarını, nörolojiyi bilmek insanlar olarak neyi kolayca başarabileceğimiz, neyi ancak fedakarlık veya acıyla başarabileceğimiz, ve neyi asla başaramayacağımız hakkında, ve toplum davranışlarına şekil vermenin daha akılcı yollarının neler olabileceği hakkında fikir vermesi açısından çok önemlidir. İnsan doğası ile ilgili bilgiler olmadan toplumun hiç bir yönünü değiştirmeye kalkamazsınız bile. Mesela annelik içgüdüsünü öğrenmeyle falan değiştiremezsiniz boşuna hayal kurmayın. Ensest yasaları kalkınca insanlar bir anda kardeşleriyle falan yatıp kalkmaya başlamayacak. İnsanları ensesten uzak tutan şey yasalar değil evrimsel doğamız. Veya cinsel davranışlarımız için bonoboları örnek almamızın hiç bir etkisi olmayacak.
Ve lütfen Hume'un "olan-olması gereken" kuralının iki taraflı çalıştığını unutmayın. Yani olması gerekenleri olanlardan çıkarsayamayacağınız gibi olanı da olması gerekenden çıkarsayamazsınız. Yani bir şey ahlaken iyi diye olgusal olarak doğru olmak zorunda değil. Ahlaktan yola çıkarak gerçekliğin ne olduğuna karar veremezsiniz. Ahlak gerçeklik dayatamaz, gerçeklik de ahlak dayatamaz. Gerçekliği politik olarak doğru olacak bir şekilde değiştiremezsiniz. (Aynı şeyi farklı cümlelerle defalarca tekrarlamayı seviyorum evet)
Ama olgusal gerçekleri bilmek ahlaki veya politik seçimlerinizi yaparken seçeneklerin ne olduğunu iyi bilmenizi sağlar. Olgulardan, bilimden habersiz olduğunuzda ahlaki seçimleriniz körleşir, ahlaki kararlar veremez hale gelirsiniz. Bilimden ahlak, politika çıkaramazsınız ama bilim olmadan ahlaki ve politik seçeneklerinizin ne olduğunu da bilemezsiniz, veya bildiğiniz şeyler yanlıştır ve ahlaki seçimleriniz de var olmayan, olgusal olarak yanlış bir dünya ile ilgili olur. Yani insan doğası bilimlerini takip etmek ahlaki seçimlerimiz için de önemlidir.
Mesela insan doğasını bilmek, bununla ilgili bilim dallarını takip etmek insan toplumunu değişime zorlarken yaratma ihtimaliniz olan acıyı bilmenizi sağlar ve bu acının yaratmak istediğiniz değişikliğin ahlaki iyiliğine değer olup olmadığına karar verebilmenizde yardımcı olur.
Mesela erkek zihni ile kadın zihni arasındaki ortalamadaki farkların doğuştan değil de çevreden kaynaklı olarak öğrenmeyle sonradan oluştuğu fikri ahlaken iyi olsa da, veya politik ve ideolojik olarak doğru olsa da gerçeklik böyle olmak zorunda değildir. Bu politik olarak doğru fikri bilimsel olarak da doğru yapmak için bilimi kurnazca eğip bükemez veya tarih olmuş eski püskü yanlış öğretilere bel bağlayamazsınız (örn. Tabula Rasa). Veya neyin bilim olduğu, güçlü ve kaliteli kanıtların standartlarını nelerin oluşturduğu görecelidir, postmodernizm zart zurt deyip ayırt etmeksizin önünüze gelen her şeye kanıt muamelesi yapamazsınız. Farklı bilim dallarının yöntemleri birbirinden farklılık gösterse bile bu yöntemlerin karşılamak zorunda olduğu kanıt standartları değişmeyecektir.
Aynı konuyu araştıran farklı bilim dallarında yapılan araştırmaların yöntemsel olarak kaliteli olanlarının (yöntemler farklılık gösterse de) bir araya getirildiği meta analizlerin sonuçları ise var olan en destekleyici ve güçlü kanıt türüdür mesela.
Bir yöntemin, hatta bilimin kendisinin bile işe yarayıp yaramadığını bu kanıt standartları sayesinde bilebiliyoruz. Buna en bariz örnek kanıtın tekrarlanabilir olmasıdır. Hangi yöntemle elde edilmiş olursa olsun iddiaya dair o kanıta sadece tek bir kişi veya kurum tarafından erişilebiliniyor ama başkaları tarafından erişilemiyorsa, bu iddianın "bana vahiy indi" iddiasından hiç bir farkı yoktur. O "vahiy" senden bağımsız başka kişilere de, istatistiki bir anlamlılıkla inmek zorunda arkadaş! Veya önyargılarımızdan (bilişsel kısa yollarımız da diyebiliriz) arınmak için zihni boşaltmayı bir yöntem olarak kullanan bir araştırmanın neden fason bir araştırma olduğunu anlatmak da çok basit bir iştir.
Bir alanda, olgusal neden sonuç ilişkilerinden bahsediliyor ama korelasyonun adı bile geçmiyorsa, bu durum o alanın bulgularından şüphe etmek için meşru bir sebeptir. Eğer konu soyut matematik veya mantık değil de olgusal konularsa, neden-sonuç ilişkileri doğası gereği istatistikseldir. Soyut düşünce dünyası bile olgusal dünyanın konusudur. İdeolojinin davranışlara, duygulara, düşüncelere, topluma etkisinden; sosyalizasyonun, kültürün, yetiştirmenin, ataerkilliğin, politikanın bu saydıklarıma olan etkisinden bahsetmek demek bu etkinin istatistiki bir anlamı olduğunu söylemek demektir ve bu istatistiğin gösterilmesi gerekir. Soyut mantıksal neden-sonuçlar istatistiki ihtimaller üzerine kurulu değildir; 2+2 işlemi 100 kez uygulandığında bu işlemin sonucu bazen (%73) 4, bazen (%27) 6 çıkmaz. Başlangıç aksiyomlarının neden olduğu zorunluluktan dolayı bu işlem her zaman 4 olarak sonuçlanır. Ama olgusal dünyada A'lar B ile etkileşime girdiğinde her zaman C ile sonuçlanmaz, bazen D ile sonuçlanabilir. Ama bu BAZEN'lerin istatistiği netleştirilmeden ortada bir korelasyonun olup olmadığına, varsa bu korelasyonun bir neden-sonuç korelasyonu olup olmadığına dair mantıklı sebeplerin düşünülüp düşünülemeyeceğine, mantıklı sebepler varsa bu neden-sonuç ilişkisinin "nasıl" gerçekleştiğini anlamaya yönelik adımlar atılamaz. Sırf teorik olarak yakışıklı bir neden-sonuç ilişkisi bulduk diye hipotezimiz kendiliğinden doğru olmaz.
Matematik ve mantığın soyut platonik evrenindeki net ve kati bir şekilde gerçekleşen neden ve sonuçlar ile olgusal dünyada gerçekleşen neden ve sonuçların istatistiki belirsizliği arasında dağlar kadar fark vardır. Sosyal dünyanın, olgusal (fiziksel) dünyanın bir parçası olmadığını, bu yüzden sosyal dünyayı araştırmanın olgusal kanıt gerektirmediğini, teorik kanıtın yeterli olduğunu söylemek düpedüz saçmalıktır. Salt teorik bilgi, salt koltuk düşünürlüğü evreni (ve onun bir parçası olan toplumu) açıklamak hiçbir zaman yeterli olmamıştır. Kanıt önemlidir. Lütfen kanıtsız bilim yapmayalım. Yapanları uyaralım...
Haddime olmadan nutuk çeker oldum boş duvara...
Matt Ridley'in bu kitabının hiçbir sosyal bilimciyi ikna edeceğini sanmıyorum. Kitabın hangi kitle için yazıldığı bile belli değil. Sosyal bilimlerde bir değişikliği başlatabilmek için sosyal bilimlerin içinden gelen güvenilir bir elçinin kitaplar yazması gerekiyor. Tıpkı Patricia Churchland'in Nöroloji ile felsefeciler arasında köprü görevi görmesi gibi. Eugenie Scott'ın şu konferansındaki yöntemlerin uygulanması şart:
https://youtu.be/KnboplsGGz0
bana kalırsa bu konuda yazılmış en iyi kitap Boş Sayfa İnsan Doğasının Modern İnkarı'dır. Gen Çeviktir kitabı Boş sayfa kitabının arasına sıkıştırılabilecek ek bir minik bölüm olabilir ancak.... Matt Ridley'in da dediği gibi, Steven Pinker Boş Sayfa'da kimseye söyleyecek söz bırakmamıştır, ama kendisi genler konusunda bir eksik görmüş olacak ki kendi kitabını tartışmanın daha çok genlerle ilgili kısmına adamış. İyi de yapmış.
Kitaptan bir alıntı ile bitireyim:
Basit bir örnekle anlatalım. "Savaş geni" ararsanız bulamazsınız, fakat aksine savaşın sadece kültürün bir eseri olduğu, etki altında kalan zihnin boş sayfasına kültür tarafından yazıldığı konusundaki dogmatik ısrar da aynı şekilde aptallıktır. Bazı koşullarda insanların savaş benzeri tepkiler vermesini sağlayan, geçmişte genlerin üzerine etki eden doğal seçilim tarafından insan zihnine yerleştirilmiş psikolojik mekanizmalar olabilir. Tooby ile Cosmides buna evrimsel psikoloji adını verdiler. Chomsky'nin doğuştancılığının en iyi yönüyle, yani içsel bilgi kalıntıları olmadan zihnin öğrenemeyeceği yönündeki görüşle, sosyobiyoloji seçilimciliğinin en iyi yönünü, yani zihni anlamanın doğal seçilimin bunu hangi görev için tasarladığını anlamak olduğu görüşünü birleştirme çabasıydı bu yaklaşım.
Tooby ile Cosmides'e göre evrimleşen şey bir gelişim programıdır, yani göz, ayak, böbrek ya da beyindeki lisan organının yaratılmasına yönelik bir program. Her program için yüzlerce, belki de binlerce genin sorunsuz bir araya gelmesi gerekir (birçoğu başka sistemlerde de kullanılan pangenlerdir), belirli çevre şartları da oluşmalıdır. Doğa ile yetiştirmenin bu incelikli karışımı, bunları zıt kutuplara yerleştirmekten kaçınır:
"Ne zaman bir gen ötekine yeğ tutulsa, aynı zamanda bir gelişim programı başka bir gelişim programına tercih edilir; bu gelişim programı yapısından dolayı çevrenin bazı yönleriyle etkileşim içine girer, gelişimle uygunluk gösteren belirli çevre özellikleri bu şekilde öne çıkar.... Bu yüzden hem genler hem de gelişimle uyumlu çevre, doğal seçilim ürünüdür."
Fakat önemli bir nokta çevrenin bağımsız bir değişken olmamasıdır. Gelişim süreçlerinin tasarımı, kullanılacak çevre etkilerini belirler. Kraliyet balı, arı larvasını kraliçe arıya dönüştürür, fakat insan bebeğini kraliçe yapmaz. Tooby ile Cosmides'e göre genler belirli çevre şartlarında iş görmek, hem de bu çevre şartlarını meydana getirmek üzere tasarlanmıştır.
Çevreye yapılan bu yeni vurguya rağmen, Tooby ile Cosmides'in başına Wilson'ın, Dawkins'in başına açılan aynı politik sorun açıldı. Tooby ile Cosmides'in bu meseleyle ilgili hırslarından, Wilson'dan hoşlanmadığı gibi hoşlanmayan sosyal bilimler çevresi, onları aşırı tepkici doğuştancılar olarak resmetti. Bence bu yorum kökten yanlıştır. Bana kalırsa Tooby ile Cosmides, saf doğuştancılıktan geri çekilip yetiştirme görüşüyle uzlaşmayı temsil ederler. Yerleşmesine yardımcı oldukları alanın, evrimsel psikolojinin kapıları doğuştancı açıklamalar kadar yetiştirmeci açıklamalara da açıktır.
Tooby ile Cosmides'in sosyal bilimlerden başlıca şikayeti, bu dalın kendisini başka seviyelerdeki açıklamalardan uzak tutmaktaki arzusuydu (indirgemeci haykırışları eşliğinde!). Durkheim'in şu ifadesi ünlüdür: "Sosyal bir hadisenin psikolojik bir hadiseyle doğrudan açıklandığı her seferinde, bu açıklamanın yanlışlığından emin olabiliriz.... Sosyal bir olgunun belirleyici etkeni, öncülü olan sosyal olgular arasında aranmalı, bireylerin bilinç seviyesine inilmemelidir." Başka bir deyişle, her türlü indirgemeciliği yadsır. Bununla birlikte başka bilim dalları "aşağı" seviye açıklamaları bir kayba uğramadan yapılarına alabilmiştir. Psikoloji biyolojiyi, biyoloji kimyayı, kimya da fiziği kullanır. Tooby ile Cosmides, psikolojiyi yeniden icat etmek istediler, böylece genlerden kaçınılmaz insan doğasının yerleri alınamaz belirleyicileri olarak değil, atalarımızın üzerinde gerçekleşmiş seçilim tarafından tasarlanmış, dünyadan deneyimler çıkarmaya yarayan incelikli cihazlar olarak faydalanılabilecekti.
Bu kitabın yazarının mesajıyla karşı karşıyayız bir kez daha. Genler kendi başlarına yerleri doldurulamaz küçük belirlenimcilerdir, tahmin edilebilir mesajlar ortaya çıkarırlar. Fakat başlatıcıları dıştan gelen direktifler uyarınca şalterlerini indirip kaldırdığı için genlerin davranışları hep aynı olmaktan uzaktır. Dış dünyadan bilgi çıkarmaya yarayan cihazlardır. Beyninizde anlatımı gerçekleştiren genlerin dağılımı her dakika her saniye değişir, çoğunlukla da vücudun dışında meydana gelen hadiselere doğrudan ya da dolaylı tepkiler olarak. Genler, deneyimlerin mekanizmasıdır. -
Very well written and thorough, pleasantly accessible to the layman. Much of this material was familiar to me, but I read a lot about this topic. Nevertheless enjoyed it greatly, I really like Matt Ridley's style.
-
يعرض الكتاب الصراع و الجدل الدائر بين أنصار نظرية أن صفات البشر تتحدد من خلال الجينات (الطبع), و أنصار نظرية أن صفاتهم تتحدد من خلال البيئة (التطبع), يتحدث الكاتب عن اشهر التجارب التي أجريت من قبل الفريقين و الآراء المختلفة لكليهما، و يحاول أخيراً إثبات أن كلّاً من الجينات و البيئة لهما دور كبير في تشكيل الإنسان و أن كلّاً منهما يؤثر في الآخر بطرق معقدة و متشابكة.
-
💡💡💡💡💡💡
-
I wanted a decent scientific modern perspective on the nature vs nurture argument, but one that was suitable for the lay reader who does not have a strong academic background in science. This I picked up on a website as the book for me, and it certainly did not disappoint. Whilst there were a few bits that went over my head, and I certainly didn't absorb it all, I took in enough that I have a clear perspective on how the two exist in a mutually symbiotic relationship. Gone are the days of 'Is it nature or nurture that made them who they are?', and long live a truth that nature works with nurture to shape us into the people we are.
Ridley's tone was inviting to read, certainly not intimidating to those like me who aren't "science-minded", and all this despite him being extremely well-read on the topic. I would certainly read more of his works, and definitely agree with the recommendation of this book being a contemporary forerunner on the topic. -
Decent book that bundles together the various ideas Ridley expounded in his earlier works. At the end he draws a set of conclusions that basically boils down to this: nature versus nurture is nonsense - it's nature via nurture.
Genotype and environment are locked in an endless cycle of mutual feedback. A gene leading to a certain disposition can be expressed or surpressed, depending on the environment the gene finds itself. Boys with criminal tendencies can be raised as good citizens within the right family setting.
I like the way Ridley devotes different chapters to different domains of the nature vs. nurture debate: nativism/instinctivism, genetic determinism and eugenics, behaviour genetics, developmental psychology, sociology. He gives a detailed description of the historical origins of these ideas and the fierce debates that led to the eventual demise or triumph of the different ideas.
I like the message Ridley delivers, I like the way he writes and I like his realism and erudition. Nonetheless, I found the book (too) lengthy at points and I missed the breath taking new insights he brought with his earlier books. -
I love this author. He is direct with his examples, moves quickly and yet you never feel like you miss a step. It's always very fluid and easy with Ridley. I preferred both the Genome and the Red Queen to this however, if you have yet to read much on the subject of genetics those would be a better start. Not because anything in this one is incomprehensible in the least bit without any other knowledge, but more just because if you had to pick any one of these awesome texts those would be a better choice. Still I found this a wonderful addition to my growing Ridley Collection and was pleased at his approach. He did not in any ways take sides in the Nature/Nurture debate. Instead he tells the tale of how one naturally leads to the other and how important both are to the human system/organism.
-
Supreme!
I do not remember enjoying (which is very different from liking or learning from) any book more than I enjoyed reading Genome. This is a real sequel and in many ways it has the advantage of being focused.
The main idea expressed in this book is that Genes are the underlying mechanisms for BOTH nature and nurture and as such these two are not in a fight they are collaborating factors. No matter how common-sensical this may be, many people for long time were against it. -
Quite a fascinating and an informative read.
-
I read prologue, epilogue, and discussion of free will. Considering how (relatively) old this is, that's plenty.
-
Yetiştirme aracılığı ile doğa
-
Matt Ridley doesn't disappoint. Similar to
Genome: the Autobiography of a Species in 23 Chapters or
The Red Queen: Sex and the Evolution of Human Nature, both highly engrossing reads where he managed to be both accessible yet detailed enough to please lay readers willing to delve deeper than your usual pop science book, here's another masterpiece set to become a classic. Please note the telling title -it's not about nature vs nurture, but a view which seems to flip our understanding of human nature completely upside-down. Well, of course, we all know that what shapes our behaviours and capabilities are both a matter of genes and environment... or do we? The traps of determinism (be it biological or environmental) seem to loom large indeed, and reading around in the mass medias or the pop culture it still seem to be either/ or. Is the debate between the geneticists against the empiricists really over?
'Nature via Nurture' is wide encompassing, and as such it can be intimidating. As much as I love Matt Ridley, it's undeniable that he here gives his readers a lot to chew upon! It will be enthralling, engrossing, and fascinating as usual, but it will also requires some more efforts too. In fact, he structured his book by building a whole argument starting around an imaginary picture featuring crucial scientist and their theories -Darwin, Galton, James, Kraepelin, Freud, Boas, Durkheim, Piaget, Lorenz, De Vries, Pavlov, and Watson. Needless to say, from biology to anthropology and psychology and psychiatry and even linguistics, here's a multi-tentacles monster! Nevertheless, this is probably the best window offered into the fascinating interaction between genes and environment, a great lecture about the never ending feedbacks shaping us all as unique individuals.
Absolutely brilliant. -
This book was hard to put down because of Ridley's extremely engaging approach, which, to me was his greatest strength and also his weakness.
Let me tell you about it really quickly.
Chapter 1 is perhaps my favorite. You won't understand the book nor follow its flow if you won't commit to the argument and style of chapter 1. IN that chapter, Ridley builds the foundation for his "one long argument", if I may borrow from Darwin.
His argument follows flawlessly, like a river undisturbed. The flow is both violent and calm. The strength lies in his effective method in strengthening his points. This mode of argumentation, does not just relies not on devious tricks of trade, but Ridley gives you a reason to believe him by amply supplying his arguments with the latest scientific results at the time of writing. The bevy of scientists he paints all join in together to form this dynamic, yet, important debate among themselves, and Ridley plays the part of mediator between the two in excellence - equally (for the most part) summarizing their points in quick, witty, and accessible form.
Which becomes a problem. Ridley is rich with facts and examples, and to add strength to his arguments, he quickly dispenses with individual facts quickly to move to the next one. There are extremely interesting examples that he mentions but leaves in the dust all of a sudden to call up another point, which I think is unfortunate. The quality of his argument is already there, but I think Ridley wanted to up it all up by banking on quantity.
This I feel is the book's greatest paradox. The premise of the debate regarding nurture against nature is paralleled with the choice between quantity and quality. It need not be one over the other. It should be one supplementing the other and vice versa, in an endless dialogue, which I feel, in Ridley's case, is lost in his crusade to marshal all the facts that he can in order to build his case by the sheer force of quantity. One need not to be agile in apportioning facts in order to illustrate the agility of genes. -
Science changes all the time it seems. Here we're talking genes and the environment, not either or but both play a role in how we live and exist. Genes do more than we think and in ways which we're still learning about. There are lots of studies with animals and rodents to assist the science but it's not 100%.
Many in the animal kingdom share similar genes but that doesn't explain why humans developed and chimps didn't. Genes have promoters that can be turned on or off. We also have more instincts than other animals. Men seek pretty younger women while women seek men with money. This seems to be universal. Galton in the 1860s - nature vs nurture debate. Twins were always studied. Claim that genes shape personality over family environment. It's a mix of both as it turns out.
Lots of others were mentioned. William James, Jean Piaget, Konrad Lorenz, Harlow. There's a chapter on formative years and imprinting and one on learning lessons. Many pioneers are mentioned including Pavlov, Skinner, Freud, Lehrman. Early years are key re language skills. Pavlov and behaviorism. BF Skinner and classical conditioning- much of this stuff has been debunked.
There's a chapter on the conundrums of culture. Boas & Durkheim are cited. Culture shapes human nature says one, and social forces shape human nature says another. Then we've got info on the 7 meanings of genes. DeVries, Mendal, Johannsen all borrowed from one another. Watson and Crick and DNA, Pauling, Jacob and Monod. In short, genes aren't fixed, they extract from the environment.
So, genes are enablers, not gods, but cogs. Parents still matter. Peers help one find what they're good at. Kids do conform. Individuality is a product of aptitude reinforced by appetite. We need both nature and nurture, not one or the other. Science is still trying to figure us out.