Title | : | Artyści ’44 |
Author | : | |
Rating | : | |
ISBN | : | - |
Language | : | Polish |
Format Type | : | Paperback |
Number of Pages | : | - |
Publication | : | First published July 27, 2022 |
Mieczysław Fogg w otwartej trumnie zobaczył martwą dziewczynę w wieku 16–17 lat o ślicznej twarzy. Była ubrana w granatowy fartuch, ramię opinała biało-czerwona opaska. Młoda bohaterka powstania sprawiała wrażenie istoty pogrążonej w głębokim śnie. Nie mógł powstrzymać łez.
Hance Brzezińskiej towarzyszył nieustanny lęk. Bała się o trzynastoletniego syna. Żeby tylko na wieść o tym, że matka walczy, nie próbował do niej dołączyć. I żeby nie zginął tak jak ci ośmiolatkowie, co to z butelkami na czołgi chodzili.
Jan Ekier na chwilę tylko stracił rezon, gdy koło jego ucha świsnęła kula, najpewniej rykoszet. Sala wypełniona po brzegi żołnierzami chciała dalej słuchać Etiudy rewolucyjnej. Wokół trwał nieustanny ostrzał. Chopin dziwnie inaczej brzmi przy akompaniamencie wybuchów i drżeń szyb.
Artyści ’44 przedstawiają prawdziwe losy gwiazd kina, teatru i estrady w Powstaniu Warszawskim. Byli żołnierzami i walczyli z bronią w ręku. Służyli, dając koncerty i organizując przedstawienia. Wielu po prostu próbowało przeżyć i ochronić bliskich. Tracili przyjaciół, rodziny, dzieci. Widzieli zniszczenie ukochanych miejsc. Ich losy są tak różne, jak i ich artystyczne talenty.
Znamy ich twarze i role. Widzieliśmy przedstawienia, słuchaliśmy śpiewu. Podziwialiśmy i oklaskiwaliśmy. Teraz – dzięki Agnieszce Cubale – dowiadujemy się, że łączy ich jeszcze jedno: straszne doświadczenie Powstania Warszawskiego.
Artyści ’44 Reviews
-
Zbiór historii i anegdot dotyczących osób ze środowiska artystycznego i ich roli w Powstaniu Warszawskim. Niestety, poszczególne rozdziały są trochę zbyt krótkie, nie wiem, czy poświecono komuś więcej niż 10 stron. Nie można odmówić autorce znajomości tematu, książka ma mnóstwo przypisów i odnośników w bibliografii, ale chyba lepiej sprawdziłoby się skupienie na mniejszej liczbie osób bohaterskich. Nadal myślę, że warto, zwłaszcza ze względu na, że polityka historyczna jest zdominowana przez środowiska prawicowe i jedną „właściwą” narrację, a w książce można znaleźć różne, często skrajne głosy.
-
„Artyści '44" to książka, której zawartość trzeba dawkować. Każda strona pełna jest życiorysów, rysów i inspiracji. Każda mówi o kimś, kto wart jest pamiętania. Agnieszka Cubała wykonała ogrom pracy, ogrom DOBREJ pracy, przy tworzeniu tego tytułu i nie jestem zaskoczona. W końcu mówimy o kobiecie, która za popularyzację tematu Powstania Warszawskiego dwukrotnie otrzymała nagrodę Klio oraz odznakę Zasłużony dla Warszawy. Tym razem czytelnikowi przedstawiła dokładnie to, co obiecała i jestem jej za to ogromnie wdzięczna. O drugiej wojnie światowej czytałam bowiem ogrom tekstów oraz oglądałam ogrom dokumentów (kilka tytułów zostaje wspomnianych w tej książce), ale pierwszy raz spotkałam się z skupieniem wokół sztuki. Z połączeniem artysta—wojna. I okazało się, że właśnie tego potrzebowałam. Że właśnie tę lukę w mojej wiedzy chciałam zapełnić.
Jedno ale. Za dużo osób, zbyt powierzchownie czasami potraktowanych. Nie mniej — tytuł wart uwagi. -
O roli Artystów - z niewyjaśnionych przyczyn słowo napisane na okładce zaczyna się od małej litery - w czasie okupacji i - przede wszystkim - w czasie Powstania Warszawskiego. Smutną jest refleksja, że większość z nich jest przez dzisiejsze pokolenia nierozpoznawalna a ich obecność w popkulturze raczej memiczna (Irena Kwiatkowska, Mieczysław Fogg) - choć dla przedstawicieli mojej generacji ważna, esencjonalna i formatywna dla gustów.
W związku z tym GORĄCO polecam lekturę tej książki młodszym ode mnie - choć, zaznaczam, nam PAMIĘTAJĄCYM ICH dostarczy ogrom niepublikowanych wcześniej informacji - o Artystach wielkiego formatu, reżyserach, muzykach, aktorach, poetach i literatach, których losy i życiorysy splotły się w dramatyczny sposób z wydarzeniami II Wojny Światowej i Powstania Warszawskiego. Wydarzeniami, które odcisnęły nieusuwalne piętno w psychice, albo definitywnie przekreślających kariery i dokonania.
Najlepsza książka o roli - aktywnej i, hm, pasywnej - podnoszącej morale - roli Artystów w Powstaniu Warszawskim. Książka, której jedyną wadą jest to, że powstała ZA PÓŹNO! Polecam gorąco!