Title | : | Schuim der aarde |
Author | : | |
Rating | : | |
ISBN | : | - |
ISBN-10 | : | 9789048824205 |
Language | : | Dutch; Flemish |
Format Type | : | Paperback |
Number of Pages | : | 400 |
Publication | : | First published July 5, 2016 |
Een eeuwigheid verder ligt een wereldstad met haar sloppenwijken. Twee jonge prostituees proberen zich er vol goede moed door het leven te slaan, terwijl ze dromen van een betere toekomst. Alles verandert als een van hen zwanger wordt.
In de stad zelf woont agente Elizabet, getrouwd met de hoofdcommissaris van politie die vecht tegen de corruptie in zijn korps. Ze heeft een goed huwelijk, een mooi huis en een huishoudster die haar dierbaar is, maar het ontbreekt haar aan dat ene.
Schuim der aarde Reviews
-
Ik kan niet te veel weggeven van het verhaal. Het verhaal wordt opgehangen aan drie hoofdpersonen: Anjo, die op de woestijnachtige vlakte leeft, ver verwijderd van de stad; Lucy, die op de berghelling van de stad leeft; Elizabet, die in die stad leeft, een stad aan de kust in Brazilië. In de opvolgende hoofdstukken wordt telkens naar een andere hoofdpersoon geschakeld. Langzamerhand worden er verbindingen tussen genoemde mensen waarneembaar. Er is veelvuldig sprake van geweld, zij het dat de auteur in de loop van een gewelddadige scene steeds terughoudender en steeds minder in detail formuleert, waardoor het ‘uiterlijk’ niet zo intens is. Maar geloof mij, het is elke keer weer zeer indringend. Wie daar niet tegen kan, zij bij deze gewaarschuwd.
Roxane van Iperen produceert met deze roman, haar romandebuut uit 2016, een fijnzinnig weefsel van aanvankelijk los van elkaar en parallel aan elkaar verlopende geschiedenissen. De geschiedenissen raken steeds ietsje meer op elkaar betrokken, ook al is het soms vrij indirect. Zij doet dat in een fijnmazig geciseleerde stijl met een grote rijkdom aan metaforen, die alle tot mijn verbeelding spreken. Prachtig!
Inhoudelijk is het weefsel vaak grijs van kleur en in enkele episoden gloort enige hoop en verwachting op verbetering van omstandigheden of verheldering van inzichten.
Wat is een mensenleven waard? Hoe bepalend zijn de sociale omstandigheden voor de kwaliteit ervan? De hele roman vormt een benadering van antwoorden op deze kernvragen. En dan is gelukkig, naast veel onheil, ook kenbaar dat door karakterontwikkeling fatalisme opzij kan worden geschoven. Dat laatste lijkt mij een boodschap, één van de boodschappen die de auteur ons wil meegeven, ook al lijkt het dat de wereld van de hoofdpersonen op allerlei manieren altijd zwanger is van onheil. JM -
Schuim der aarde speelt zich af in Brazilië, een land dat momenteel veel in beeld in door de olympische spelen, maar ook door de afzetting van de presidente wegens corruptie.
Er zijn eigenlijk 3 verhaallijnen. De berg met de biarro's, de favela's waar de normale regels van het land en de politie niet gelden, maar de regels van de Organisatie. Op zich blijkt dat wel te werken want iedereen helpt iedereen verder. Behalve wanneer je je dus niet houdt aan die ongeschreven regels, dan zijn de repressailles hard. Lucy is het personage dat hier gevolgd wordt.
Daarnaast is er sertão, het platteland waar het eigenlijk nog erger vertoeven is. Er is daar niets dan een brandende zon en wijdse vergezichten, geen voedsel en amper water. Het gaat in het boek dan vooral om een boerderij waar verstoten kinderen zitten die onder het juk zitten van hardvochtige mannen die van de berg weggestuurd zijn. Is het op de berg allemaal en schrijnend, dan is het dat hier nog erger. Hier is helemaal geen toekomst. Anjo is de persoon die op het platteland gevolg wordt.
De stad waar de bovenwereld is met de mensen die het goed hebben, die neerkijken op de onderwereld maar ze eigenlijk wel nodig hebben of gebruiken als tuinman, huishoudster en dergelijke. Elisabeth werkt bij de politie en is ook vrouw van de hoofdcommissaris. Deze laatste wil een einde aan de wetteloosheid van hen op de berg. Omdat ze zelf bij de politie werkt, is ze mee betrokken bij de acties. Ze is tevens moeder van Edson.
Deze 3 verhaallijnen zijn met elkaar verweven, dieper dan je in eerste instantie denkt.
Het is een rauw boek met harde beschrijvingen, de mens is geen mooi dier en gedraagd zich daarnaar. Corruptie, verkrachtingen, misbruik, kinderhandel, misdaad, drugs, het zit er allemaal in en het staat zo haaks op de glitter en glammer van de olympische spelen, op het beeld dat de overheid wil laten zien van het land.
Binnen de onderwereld is er een hele hierarchie, je zou denken dat iedereen er in hetzelfde schuitje zit, maar dat is niet zo. Ook daar zijn er leiders en paria's onder de paria's.
Ik heb na het lezen vooral het gevoel dat ik blij ben dat ik in België geboren en getogen ben omdat ik het zo goed heb. Afkomst en plaats waar je leeft bepaalt toch heel sterk je kansen in het leven. Zeker als vrouw.
4.5 sterren maar dat kan ik niet geven. -
Erg goed boek! Er komt veel leed en ellende in voor maar bevat ook hoopvolle stukken.
Ik zou heel veel over het boek kunnen zeggen want het is echt een boek waar je lang over na kunt praten. Het snijdt verschillende maatschappelijke thema's aan, maar vooral sociale/economische ongelijkheid staat op de voorgrond.
Ik hou van de schrijfstijl van Roxane van Iperen: alles wordt beschreven alsof je erbij bent, daardoor is het soms misselijkmakend, maar ook weer niet zó expliciet dat het grof wordt. Je krijgt precies genoeg details om je zelf een voorstelling te maken bij de gebeurtenissen.
Het boek bestaat uit een aantal verhaallijnen van personages die in en rond Rio de Janeiro wonen. De verhalen staan op zichzelf (maar komen elkaar soms even tegen) en laten zien hoe enorm veel het uitmaakt waar je wieg staat: onder of bovenaan de berg. -
De drie verhaallijnen lijken in eerste instantie weinig met elkaar te maken te hebben maar niets is minder waar. Dit maakt dat ik er even in moest komen. Het eind is abrupt en lijkt wat gehaast.
-
Rauw. Snoeihard. Triest. Een ijzersterk debuut over het keiharde leven in Brazilië. De verschillende verhaallijnen komen heel mooi bij elkaar, zonder dat dit aan de hand van te veel toevalligheden gebeurt. Heel erg van genoten. Ik kijk uit naar een nieuwe roman.
-
Ik ben mij eerlijk gezegd door de details aan het ploegen op zoek naar een reden om door te lezen. Details, verpakt in vele metaforen beginnen mij tegen te staan. Hiermee wordt de afstand tussen het boek en mij alsmaar groter. Daarbij staat het ‘ik’ personage voor mijn gevoel tekstueel te ver af van het jongetje wat deze tekst voort zou moeten brengen.
Ik ben momenteel ook ‘De Vlucht’ aan het lezen van Jusús Carrasco. Ook een debuut, met ook een rol voor het droge, hete landschap met ook het relaas van een jonge, misbruikte jongen. Misschien is het het contrast met dit boek, dat mij wel laat meevoelen, waar ik de balans tussen de details en de voortgang van het verhaal fijner vind.
Misschien pak ik het later weer eens op. -
Roxane heeft zó’n talent voor beeldend beschrijven.
-
Het duurde even voordat het verhaal me pakte, allicht omdat je erg vaak van perspectief wisselt, en omdat één hoofdpersoon vanuit de eerstepersoon is beschreven, en de anderen vanuit de derde persoon. Ook vond ik dat er soms wat weinig aandacht was voor de emoties / gevoelens van de protagonisten. Maar bij tijd en wijle raakte het verhaal me zo dat ik ervan moest huilen. Wat een wrede wereld, ongelofelijk knap beschreven.
-
Rio de Janeiro. Stad van contrasten. Gesculpteerde, feestende lichamen op Copa Cabana, keurige huishoudens met eigen personeel in de stad, extreme armoede in de sloppenwijken op de "Berg". De Berg is een maatschappij op zich, plek van de verworpenen, waar de maffia de scepter zwaait en mensen vaak zonder officiële identiteit overleven bij de gratie van de wetten van de Organisatie, desondanks proberen om er het beste van te maken en een beetje orde en schoonheid te creëren in hun uitzichtloze bestaan.
Op een rauwe manier neemt Van Iperen ons mee doorheen het leven van drie mensen in deze stadsjungle. Een kind dat gevangen wordt gehouden als naamloze seksslaaf ver buiten de stad en na zijn ontsnapping met vallen en opstaan kleine momenten van geluk kent. Een jonge prostituee die bovenaan de berg woont, waar men het minste rechten heeft en langzaam verwelkt. En een rijke vrouw die een baby koopt uit de sloppenwijken om haar man en vooraanstaande schoonfamilie een erfgenaam te gunnen. Hun levens raken elkaar.
De lezer wordt meegesleurd langsheen extreem schokkende taferelen, die een tipje oplichten van het misbruik van de allerzwaksten, afgestompte zielen, verloren dromen, extreme armoede, gruwelijke misdaad, en uitzichtloze ellende, maar ook van overlevingsdrang, vechtlust, samenhorigheid en liefde.
Niet voor gevoelige zieltjes, maar wat een beklijvende roman! -
Op de cover wordt het boek aanbevolen met "Schuim der Aarde is een boek met ingewanden, leven, ziel, bloed en liefde' en die woorden blijken stuk voor stuk niet voor niks daar neergezet te zijn.
We maken kennis met de Braziliaanse maatschappij in meerdere lagen van de bevolking. De jonge verschoppelingen in het droge achterland, de prostituees op de berg, het armste deel van de stad, en de vrouw van de politiecommissaris in het meest welvarende deel van de stad.
Ieder personage in dit boek heeft zijn eigen verhaal. Anjo ontvlucht de sertão en maakt kennis met het harde leven van de stad. Lucy heeft als jonge prostituee haar eerstgeboren afgestaan voor adoptie, en de welgestelde Elizabet heeft zo haar eigen reden om zich het lot van de mensen op de berg aan te trekken.
Het verhaal zorgvuldig opbouwend en de hoofdrolspelers stuk voor stuk vakkundig verschoven, ontvouwt de schrijfster een verhaal dat in alles de Braziliaanse maatschappij ademt. Voor de lezer kan het systeem confronterend en basaal aandoen, maar dit knap gecomponeerde boek laat zien dat uiteindelijk iedereen voor zichzelf op zal moeten komen in deze harde werkelijkheid. -
Een boek waar ik, net als bij T Hoge Nest, in het begin blijf zoeken naar wat ik aan het lezen ben. Wat wil ze duidelijk maken? Waar wil ze naartoe? Langzaam vormen de karakters zich en pas ver in het boek begrijp je hoe de 3 hoofdpersonen zich tot elkaar verhouden. Het einde kwam wel heel plotseling, alsof de pagina’s bijna op waren. Lucy is opeens dood, Gia opeens zwanger en de persoon van de laatste pagina’s is lastig te plaatsen want de zoon van Elizabeth is op reis.
Wel 4 sterren want het mooie aan het boek vond ik hoe goed het een beeld heeft van de kwetsbaarheid van het leven dat je kan leiden al voordat je zelf keuzes kan maken. Als Elizabeth Anjo wel had aangenomen die dag, was hij de zoon van de politiecommissaris geweest. Maar ze wilde hem niet, hij belandde op de vlakte en het lukt hem nooit meer om dat los te laten. -
Roxane van Iperen heeft altijd al bewondering voor schrijvers gehad en ze hoopte ook ooit zelf eens een boek te schrijven. Omdat ze druk was met haar gezin en werk is het schrijven er nooit van gekomen. Tot ze een idee, dat al een tijdje in haar hoofd zat, begon uit te werken. Het resultaat is Schuim der Aarde, haar debuutroman. Behalve als schrijfster werkt ze als jurist, strateeg en publicist. Haar publicaties verschijnen onder andere in Het Financieele Dagblad, NRC Handelsblad en het Parool. Roxane is eveneens gastcorrespondent Brazilië voor De Correspondent, een digitaal nieuwsmedium.
Ergens op de sertão, een droog gebied in het noordoosten van Brazilië, leeft het jongetje Anjo. Hij woont daar samen met vijf andere kinderen en twee nogal wrede mannen. Ze krijgen regelmatig bezoek van truckers die zich met de kinderen mogen vermaken. Op een dag vindt er een dramatische gebeurtenis plaats en Anjo vlucht weg. Hij komt terecht in een wereldstad, een eind van de sertão vandaan. In een van de sloppenwijken van deze stad wonen de jonge prostituees Lucy en Angelica. Lucy wordt zwanger, wil het kind niet houden, maar brengt het toch op de wereld. Vanaf dat moment verandert haar leven. In de stad zelf woont Elizabet, agente en getrouwd met de hoofdcommissaris van politie. Elizabet heeft alles wat ze zich kan wensen, maar toch ontbreekt er iets dat haar helemaal gelukkig zal maken: een kind.
Het boek heeft drie verschillende verhaallijnen: de stad, de sertão en de berg. Hoewel het leven in ieder van deze gebieden verschillend is, heeft het toch ook overeenkomsten: de ellende die er heerst, maar ook de rauwheid die het leven in ieder van deze gebieden kent. Het maakt dan niet uit of je tot de zogenaamd betere klasse hoort of tot de paria's. Uit ieder van de verhalen blijkt dat het nergens rozengeur en maneschijn is. Dat is door Van Iperen goed en indringend beschreven.
Vanaf het begin, maar eigenlijk ook na het lezen van de tekst op de achterflap, weet je dat het geen vrolijk boek zal zijn. Het geeft een realistisch beeld van de armoede die in een wereldstad kan heersen, dat de verstotenen nergens welkom zijn en daardoor afgezonderd leven, maar ook dat de mensen die in een sloppenwijk wonen hun bestaan zo aangenaam mogelijk maken zodat ze toch nog wat plezier in hun leven hebben. Het verhaal is daardoor bij vlagen aangrijpend, maar het heeft ook zijn aandoenlijke en vrolijke kanten.
Misschien lijkt het dat Schuim der aarde een moeilijk leesbaar boek is. Daar is echter geen sprake van, het leest zelfs onverwacht vlot. Komt dit doordat je tijdens het lezen het gevoel krijgt dat je deel uitmaakt van het verhaal? Waarschijnlijk wel. En dat is de verdienste van de schrijfster. Daarnaast zijn er zijn enkele momenten dat het verhaal spanning heeft, enkele verrassende wendingen heeft en zeker nieuwsgierig maakt. Want uiteindelijk wil je wel weten hoe het met ieder personage verloopt.
Schuim der aarde is een boek in een over het algemeen prachtige schrijfstijl. Sommige situaties worden niet bij naam genoemd, maar dusdanig beschreven dat je precies weet wat ze inhouden of wat er gebeurt. Aanvankelijk lijken de drie verhalen op zichzelf te staan, maar heel subtiel vloeien ze samen en hebben toch min of meer met elkaar te maken. Zowel tijdens het lezen, maar ook na het dichtslaan van de laatste bladzijde, moet je wat je gelezen hebt even verwerken. Het zet aan tot nadenken en is ook (weer) een eye-opener dat we het in ons eigen lang zo slecht nog niet hebben. -
Onmiskenbaar kan deze auteur goed schrijven, ze trekt je letterlijk de berg op en de Sertão in maar hoeveel ellende kun je stoppen in 1 boek...kinderen die misbruikt cq gebruikt worden, meisjes die geroosterd worden, ongewilde baby's die gedumpt worden, hoeren met een uitzichtloos bestaan, een dakloze die zomaar vermoord wordt, corrupte politie, kindertehuizen waar kinderen onder erbarmelijke omstandigheden verblijven, andere moorden, verkrachtingen...het gaat maar door. Als lezer hoop je dat er uit al deze ellende op t laatst toch nog een goed einde voortkomt maar helaas... Ook blijven er te veel vragen niet beantwoord.
Het verhaal van Anjo, de jongen die uiteindelijk ontsnapt uit de Sertão, wordt verteld in de ik-vorm maar dat komt niet goed uit de verf. Hij is te poëtisch, in zijn gedachten en uitspraken, voor een straatschoffie. Daardoor trek je je als lezer zijn lot minder aan.
Dapper om over deze onderwerpen te schrijven waar iedereen graag zijn ogen voor sluit maar het ging mij te ver. Ik wil deze ellende zo snel mogelijk vergeten. -
Moest er even inkomen maar daarna....
Wilde aan de ene kant "langzaam" lezen want het verhaal boeide me zo...
Aan de andere kant ook benieuwd hoe het nu af zou lopen..
De afloop ... er wordt niet expliciet geschreven hoe die is ... maar denk zelf dat "de organisatie" zelf de jongen heeft gestraft voor datgene wat hij heeft gedaan...
Staat er een beetje vaag maar wil dat ook zo houden.
Een beklemmend boek.
Hier zag je eerder ook bedelaars ... kinderen die zakdoekjes verkopen etc.
Mensen te vies om aan te pakken...
Vaak loop je daar "gewoon" aan voorbij...
Door dit boek besef je weer dat deze mensen hier ook niet voor gekozen hebben... en wij het gewoon goed hebben.
Zo,n groot verschil tussen de rijken en de armen .... -
Armoede- en geweldporno van het slechtste soort. Het extreme geweld voegt helemaal niks toe aan het plot (wat overigens saai en voorspelbaar is), en lijkt slechts opgevoerd te worden om de lezer te shockeren of om te laten zien dat de schrijfster alles weet over het leven in een sloppenwijk in Brazilie. Maar zo werkt het dus niet. Net als een pornofilm niks vertelt over de liefde, vertelt dit soort extreem sadistisch geweld niets over het leven in een ontwikkelingsland. De eendimensionele lens van (geweld)porno is echt te beperkt en daarom zo intens saai.
Daarbij is de stijl dramatisch, alinea's wapperen van overmatig uitleggen naar te weinig zeggen en de personages zijn niets meer dan uitgekauwde cliches.
Echt, een van de slechtste boeken die ik ooit gelezen heb. -
Ik heb meerdere momenten gehad waarop ik het boek weg wilde leggen, omdat het zo heftig was. Toch bleef er elke keer iets waardoor ik verder wilde lezen. De drie verhaallijnen speelden daar absoluut in mee. Door de wisseling, wilde je doorlezen om te weten wat er met een ander personage gebeurd was. De schrijfstijl van Van Iperen is goed: heel beschrijvend, waardoor je er middenin zit (soms maakt dat het dus ook zo heftig). Uiteindelijk vond ik het een heel goed boek, maar het is niet voor iedereen geschikt denk ik.
-
Buitengewoon indrukwekkende (debuut)roman die de verhaallijnen van 3 personen in Brazilië samenvlecht. Tot je erachter komt dat het lot van alledrie nauw verbonden is met de grootste sloppenwijk van een megastad, een sloppenwijk tegen een berg aan - zichtbaar vanuit de stad.
Het vervlecht op subtiele wijze de waarden van 'onderwereld' en 'bovenwereld' met elkaar. Tot het besef overblijft dat elk mens gelijk is, maar sommigen door hun omstandigheden andere keuzes kunnen maken.
Ook laat het zien wat de waarde van menselijk leven is, als je maar één ding te doen staat; overleven. -
Het is een boek dat ik niet weg kon leggen. Ik had het in één adem willen uitlezen. Het verhaal is vlot geschreven. De auteur slaagt er in de personages en de situaties echt tot leven te brengen.
Jammer dan ook dat (alleen maar) de allerlaatste pagina's van de roman niet dezelfde 'vertel-kwaliteit' vertonen.
Ik kijk uit naar andere romans van Roxane van Iperen! -
Zeer sterk debuut van deze schrijfster, hoog niveau. Het verhaal speelt zich af in Brazilië, de rauwheid en harde kant van de maatschappij daar komt regelrecht van de pagina`s en dringt zich aan je op. Heel hard verhaal, en erg indringend. Om over na te denken.
-
Interessant boekie wel.
Het speelt wel heeel erg met grote sprongen door de tijd waardoor je af en toe een beetje kwijt bent waar we nou precies zijn in het verhaal.
Het is wel heel cinematisch, absurd en goed doordacht. -
Erg donker boek, ik begrijp alleen nog steeds niet waarom Anjo sommige mensen wel "red" en andere niet, vermoordt zelfs. Het einde is me ook vreemd, daarbij ik had het leuker gevonden als alle drie personages elkaar echt hadden ontmoet.