De asielzoeker by Arnon Grunberg


De asielzoeker
Title : De asielzoeker
Author :
Rating :
ISBN : 9038827067
ISBN-10 : 9789038827063
Language : Dutch; Flemish
Format Type : Paperback
Number of Pages : 352
Publication : First published January 1, 2003
Awards : AKO / ECI Literatuurprijs (2004), F. Bordewijkprijs (2004)

Een beetje humaan uitbuiten, daar doe je de mensen een groot plezier mee. Christian Beck, vertaler van gebruiksaanwijzingen, ontdekt alternatieve vormen van geluk en liefde. Ooit ontmaskerde hij zelfbedrog en illusies terwijl zijn vrouw in de woestijn dieren bestudeerde. Nu leeft hij voor haar. Samen met de nieuwe man van zijn vrouw vlucht hij de werkelijkheid in, omdat de zachte verdoving van de kick, het langzaam vergeten dat je bestaat, een kerker blijkt te zijn.


De asielzoeker Reviews


  • Marc

    For one chapter I thought: this could be something, this book by Grunberg (the last three absolutely didn't resonate with me); the tone of that first chapter is to the point ànd interesting, and even though the atmosphere immediately is absurd and nihilistic, from a literary point of view, it is a genuine Grunberg. But then more than 300 pages follow in the same way. Ok, there is a certain story development, not really exciting, but what struck me was the unimaginable dullness of the story. Hence, with this novel once again it did not really work, even though it intrigued me more than the previous ones. I will be indulgent and award a second star for his literary merit!

  • Matthijs Leest

    'We zijn toch niet tot overlast?' vraagt Beck.
    Wil schudt haar hoofd. 'Jullie zijn er al', herhaalt ze, en ze strooit zout op haar ei.
    Ze zijn er, nu moeten ze leren geitenkaas maken, zo gaat dat in de wereld van Wil. Mensen komen als natuurrampen.


    Christian Beck - ooit schrijver, nu vertaler van gebruiksaanwijzingen - zoekt geen geluk meer in het leven, hij maakt zich geen illusies meer in het leven; Beck heeft geluk en hoop als illusie ontmaskerd. Begrijpelijk ook, want de plaatsen waar hij zich bevindt (een troosteloze geitenkaasboerderij in Frankrijk, een slaapstadje in Duitsland en een bordeel vol lelijke illegale hoeren in Eilat, Israël) geven voor Beck weinig aanleiding tot hoop. Vrienden heeft hij niet meer, sociale conventies vindt hij lastig. Hij vertrouwt alleen zijn vrouw, de 'vogel', met wie hij niet is getrouwd. Op een dag, als ze ongeneeslijk ziek blijkt te zijn, kondigt de vogel aan te gaan trouwen. Niet met Beck, maar met een asielzoeker die bij het stel intrekt.

    Zo burgerlijk als het verhaal begint, zo bizar en vreemd wordt het al snel. Typisch Grunberg, maar in deze roman komt hij dichter bij het existentialisme van Hermans dan ooit; de beste en meest beklemmende scènes uit Eilat (het luchtalarm in het bordeel en zijn misdrijf t.o.v. illegale hoer Sosha) doen denken aan de paradox van een even gedetailleerde als verwarrende vertelling uit De donkere kamer van Damokles.

    In Eilat komt Beck ermee weg - de al even illusieloze politiecommissaris Ron voelt er tot Becks teleurstelling weinig voor zich druk te maken om een misdrijf t.o.v. een illegale hoer - maar later, in Nederland, wordt Beck alsnog definitief als een verworpene gezien wanneer een bomaanslag in Yab Yum gebaseerd zou zijn op een van zijn oude verhalen. Beck probeert zich live op tv (geweldige satire; tv als machine) te verdedigen, maar loopt in de val van de maatschappij die mensen uitwerpt als verworpenen.

    De asielzoeker raakt heel veel thema's en onderwerpen (is een schrijver verantwoordelijk voor wat hij schrijft? hoe kijken we als samenleving aan tegen asielzoekers en gelukszoekers? zijn we niet allemaal gelukszoekers? valt geluk wel te vinden? wat is een huwelijk eigenlijk waard, moet je elkaar daarvoor nog wel 'aanraken' en/of exclusief blijven?), wat het boek heel boeiend, maar ook wat richtingloos maakt. Maar zie daar dus W.F. Hermans' testament: valt er wel logica te halen uit het leven?

  • Esther

    De Asielzoeker was jaren terug mijn eerste kennismaking met Grunberg. Ik ben sindsdien groot fan. Leuk om het boek nog eens te lezen.

    "Niets is ondraaglijker dan geluk, het is alleen te doen als je weet dat je op het punt staat het te verliezen". Zo staat Christian Beck, vertaler van gebruiksaanwijzingen, in het leven. Samen met zijn vogel leeft hij een onzichtbaar leven. Hij is vervangbaar. "Beck ziet zijn vrouw. Het leven is een voorlopige mislukking, de dood een definitieve" (286). Beck is een eenling. Buiten zijn vrouw vertrouwt hij niemand. Omdat zijn vrouw graag andere mensen redt, belandt de asielzoeker in zijn huis. "Voor iemand die meent dat het belangrijkste wat kan sterven in een mens, het vermogen, het verlangen om anderen tot jouw leven toe te laten, in hem allang gestorven is, is de buitenwereld onherroepelijk abstract" (311).

  • Mies Heerma

    Tja tis literatuur en ik wou en zou hem uitlezen. Ik moet zeggen dat dhr Grunberg mooi kan schrijven maar waarover hij schrijft is triest en lelijk. Ik moest mezelf er echt een beetje toe dwingen om door te lezen maar ben toch blij dat ik het uitgelezen heb. Ik had Tirza gelezen en hoewel dat ook heel donker is intrigeerde me dat boek heel erg. De Asielzoeker vond ik toch wat minder.

  • Karla Ubels

    Grunberg kan lelijkheid mooi beschrijven. Een goed geschreven dodelijk saai boek met interessante personages. Vlak voor het einde wordt het even spannend en kan ik het boek niet wegleggen. Ik heb geen spijt dat ik het heb gelezen, maar ben wel blij dat ik het uit heb.

  • Robbert

    “Hij geeft de hoop niet op, hij weet niet hoe dat moet” komt al op de eerste pagina voorbij. Dat zet de toon voor geweldige dialogen en absurde plotwendingen.

    “Pas als mensen van wie je dacht dat je in hun leven was, diep in hun leven, uit je leven verdwijnen, besef je dat je nooit in hun leven bent geweest, niet eens half. Misschien is dat de ware reden dat mensen bij elkaar blijven, om dat niet te hoeven beseffen, om te kunnen sterven zonder dat besef.” (Pagina 124)

  • Marc Keymeulen

    “Deze werkelijkheid is door hem gemaakt, zij is hem niet opgelegd als een straf, zij is geen noodlot dat zich niet liet ontlopen, niet eens het resultaat van allerlei toevalligheden waarachter verder niets gezocht moet worden. Zij is het resultaat van wat Beck is, en is geweest. En Beck moet toegeven dat daar niet goed mee te leven valt. Niet met wat hij was, niet met wat hij is.”
    Hoofdpersonage Beck belandt in een kafkaëske werkelijkheid wanneer zijn levenspartner - “koosnaam” vogel - aankondigt dat ze, ziek als ze is, van haar leven nog wat gaat maken door met de asielzoeker uit de titel te trouwen. Dit absurd maar consequent doorgedreven plot is het begin van een driehoeksrelatie waar het vervolg én de voorgeschiedenis systematisch ontvouwd wordt. En al snel is Beck veel minder het slachtoffer van zijn gek geworden vrouw, maar komt een patroon van oorzaak en gevolg bloot te liggen.

    Briljant verhaal verteld in een empirisch beschrijvende, afstandelijke toon, hier en daar doorspekt met Grunbergs sarcastische humor.

    Het is over al die jaren nog maar de 3e van Arnon Grunberg die ik lees (al lees ik meestal wel zijn Humo column en ook de embedded journalist stukken vind ik erg sterk), ik heb nog wat inhaalwerk te doen!

  • Francine Maessen

    Beck might be one of Grunberg sweetest main characters, even though he blinds a prostitute with a screwdriver.

  • Joost

    Wat leuk is aan Grunberg is ten eerste dat hij goed kan schrijven, ten tweede dat zijn verhalen zo absurd zijn dat ik voortdurend moet lachen, dat hij zijn personages vaak geen naam geeft maar vrolijk 'framet' en ten slotte dat hij mij voortdurend de indruk geeft dat hij gewoon in Blaue hinein begint te schrijven waardoor zich als vanzelf een idioot verhaal vormt dat eigenlijk nergens over gaat, maar gaandeweg toch enige inhoud krijgt, en omdat hijzelf een intelligent mens is met diepgang is heeft dat ontegenzeggelijk op een bepaalde manier invloed op de vertelling waardoor de lezer er zelfs gevoelens van 'ontroering' (Juryrapport ANO literatuurprijs) door kan krijgen. Nou, ontroerd ben ik bepaald niet door De asielzoeker. "Geraakt" is ook geen treffende omschrijving van de gemoedstoestand tijdens het lezen.
    Ik vind Grunberg vooral "lekker vies". In Gstaad, De geschiedenis van mijn kaalheid en De man zonder ziekte heb ik al mogen smullen van de seksuele buitenissigheden van zijn personages. In De asielzoeker gaat hoofdpersoon machinaal naar de hoeren, doet zijn naamloze vrouw het met "verworpenen" en moet Beck -overigens zonder al te veel moeite- toestaan dat zijn vrouw het bed deelt met een knappe Algerijnse asielzoeker, die middels een schijnhuwelijk aan haar verbonden is.
    Alle gekheid op een stokje weer. Grunberg kauwt met graagte op deze ingrediënten en alzo vormt zich een knotsgek verhaal over de intelligente, maar miskende kleinburgerij en het wantrouwen en ontkennen van de menselijke emotie.
    Dolkomisch is dat Grunbergs personages vaak lelijke trekken hebben. Zo is Beck ziekelijk bleek, heeft zijn vrouw lelijke pukkels en is het belangrijkste kenmerk van de oerlelijke Poolse hoer Sosha, haar schaamstreek, bezaaid met scheeruitslag.
    Grunberg is zo leuk, omdat zijn verhaalwerelden niet mooi hoeven te zijn, om toch grappig te zijn. Wim T Schippers bedacht ooit het woord 'dramady'. Die omschrijving heeft voor mij wel raakvlakken met het grunbergiaanse.

  • Klaas

    Een typische Grunberg roman vol absurdisme met uiteraard een antiheld als hoofdpersoon.

    Het verhaal speelt zich voor in deel af in het heden (Göttingen, Duitsland) en voor een deel in het verleden (Eilat, Israel). In het verleden is Becker, de hoofdpersoon, vooral bezig met het ontmaskeren van illusies. In het heden is hij een illusieloze man die gebruikersaanwijzingen vertaalt en daarnaast zorgt draagt voor zijn vrouw en de asielzoeker. En nee, dit boek heeft niks met immigratieproblematiek te maken. Asielzoeker zijn is immers ook een beroep aldus de hoofdpersoon.

    In het begin kabbelt het verhaal wat voort en weet het, op enkele passages na, wat minder tot weinig te boeien. Na grofweg 150 pagina's begint het interessant te worden wegens een 'calamiteit' in het verleden. Vanaf dat punt komt het boek in een stroomversnelling vol komische passages, doldwaas dialoog en scherpzinnige sarcastische opmerkingen allemaal gedompeld in een cynisch sausje wat uitmondt in een nihilistische kijk op het leven inclusief een vleugje maatschappijkritiek. Deze merkwaardige combinatie zorgt ervoor dat je als lezer zijnde hardop moet lachen wegens een kostelijke situatie om daarna (bij wijze van spreken) bitterlijk te schreien om de pijnlijk spottende ondertoon die de tragiek van het verhaal en de hoofdpersoon laat zien. Hierdoor zit je als lezer met een dubbel gevoel te lezen.

    Geluk zoeken in het leven, nihilisme, wat is liefde, inhoeverre is een schrijver verantwoordelijk voor zijn geschreven werk en een omgekeerde Dostojevskiaanse misdaad en straf, het komt allemaal voorbij in De asielzoeker. Dankzij de vlotte schrijfstijl van Grunberg leest het niet als een zwaar boek, maar is de thematiek naadloos door het verhaal heen verweven.

    Absurd, komisch, deprimerend oftewel een typische Grunberg roman voor de liefhebber. Het bevat dan ook elementen die ik eerder ben tegen gekomen in door mij gelezen Grunberg romans. Daarnaast zijn er, voornamelijk in het begin, wat saaiere passages waardoor ik eindig met 4 sterren.

    "Zijn haren, zijn wangen, zijn mond, zijn neus, zijn ogen, zijn hele lichaam is nat van de regen, maar hij blijft naar de bomen kijken en eindelijk ziet hij alles wat hij heeft verloren."

  • Renée

    Ik was al eens gewaarschuwd: Arnon Grunberg gaat nogal eens los met de ellende, het lelijke, de mishandeling, en dat was geen woord teveel gezegd. Waarschijnlijk dat ik om die reden jarenlang geen boek van hem heb opgepakt. Maar ik vond het tijd worden een boek van hem te lezen.

    "Jij bent gewoon geintrigeerd door alles wat mismaakt is. Dat is niets nieuws, zo was je altijd al. Je kijkt net zo lang naar mensen tot je ziet wat er allemaal mis aan ze is. En dan som je het op. Jij bent een boekhouder van het verrotte, het mismaakte, ...." p. 258 roept vrouwlief naar de hoofdpersoon, haar ja, wat zullen we het noemen, 'man'? Ze had het evengoed tegen de schrijver kunnen hebben.

    Het zal wel bedoeld zijn als 1 groot onderzoek naar het lelijke in de mens, de verheven ideeen van hoofdpersoon Beck, met zijn hoogstaande filosofie over het blootleggen van illusies giet er een smakelijk elitair sausje over heen, aldus een prima kandidaat voor de literatuurprijs, maar ik zeg: smoesjes. Smoesjes die het er voor mij niet aantrekkelijker of interessanter op maken te lezen over terminale vrouwen met een voorliefde voor mismaakten in bed, een meneer die erop los ramt bij de hoeren en hier en daar een oog uitsteekt met de schroevendraaier, vetbultjes en psoriasis, man en vrouw die aan elkaars haren trekken en hoofden tegen het aanrecht slaan, een asielzoeker die niets te melden heeft, en zo verder en zo voorts. En dat alles op droogironische toon.

    Grunberg heeft helemaal niets aardigs te melden over zijn personages. Het hoeft van mij geen slappe romantiek, niet iedereen moet gezellig bij elkaar op de kaasfondue, maar ergens een moedervlek, mooie handen, een leuke gedachte, wat snuffelen door de boekhandel? Nee, zelfs als Beck iets liefs doet voor zijn vrouw druipt de ellende er van af. Dat het geen zwaar boek is, mag een prestatie heten. En dat ik nog ben door gegaan tot pagina 176 ook, daarna ben ik gaan bladeren voor de hoogte, lees dieptepunten.

    Arnon kan ongetwijfeld schrijven, maar ik snap er geen reet van. Ik volg de psychologie van zijn personages niet, het enige wat ik me kan voorstellen is de neiging an sich om mensen met veel lelijks te onpersoonlijken, te ontmenselijken, als object te misbruiken, maar ik heb geen idee of dat iets met de opzet van dit boek te maken heeft.

    Gauw terug naar de bieb.

  • Dirk-Jan

    Zelden een boek gelezen dat me zo verward achterliet. Niet zozeer vanwege de plot of het verhaal, maar omdat de leeservaring zelf zo'n verwarrende was. Grunberg schrijft goed, soms humoristisch, maar - vooral - pijnlijk nihilistisch. En dat vraagt doorzettingsvermogen van de lezer. Ook niet meehelpt dat personage Beck geen greintje empathie oproept, slechts weerzin. Een enigszins autistische klootzak die zijn aan waanzin grenzende ideeën over het leven en de anderen tot in het extreme doorvoert. Hij beschouwt het als zijn taak om illusies te ontmaskeren en verliest daarbij vrienden, zichzelf en de hoop op een betekenisvol leven. Vooral dat laatste. Wie alles ontmaskert, vindt nergens zin. Toegegeven, consequentie kan Beck daarin niet ontzegd worden. De vraag die dat oproept is hoe hij - ondanks alles - met zichzelf kan leven.

    Het verwarrende en pijnlijke van de leeservaring zit hem misschien wel in de herkenning van Becks cynisme. Enige vasthoudendheid om door te lezen is dan ook nodig. Maar, wanneer De Asielzoeker eenmaal doorstaan is, gaat er een cathartische werking vanuit. Er is licht aan het einde van de nihilistische tunnel.

    Ik onthou me van een waardering, daarvoor overheersen dubbele gevoelens teveel. Spijt dat ik eraan begonnen ben heb ik niet, blij dat het uit is ben ik wel.

  • DeWereldvanKaat

    Ho, dit boek verdient van mij toch de prijs van het saaiste boek. Het is werkelijk een wonder hoe ik door die meer dan 300 pagina's geraakt ben. Opgeven kan ik zo moeilijk, ik denk altijd : wie weet komt het nog, leer ik het nog te waarderen, of krijgt het verhaal toch vaart.
    Niet dus. Oersaai vond ik het !

  • Frederic

    Very dark, depressive book. Although the first chapters are hard to get involved into the story, the further you go, the more you will read it. Typical Arnon Grunberg... Nevertheless happy that I've finished it!

  • Angeline Cuijpers

    Eigenlijk mag ik geen rating geven, want het is me niet gelukt om dit boek uit te lezen. Maar ik heb het wel geprobeerd. 3 keer.

  • Menno

    Echt een goed en sterk boek. Ongelofelijk knap bedacht. Het lijkt absurdistisch, maar toch klopt het geheel.

  • Rani

    Naar het einde toe ontwikkelt zich een thema rond de vraag of een auteur verantwoordelijk is voor de gevolgen van diens woorden. Wat kan het geschreven woord voortbrengen? Wat als het anderen kwetst of inspireert tot kwetsen?
    Toegegeven, dit thema is niet het centrale thema van het boek. Maar toch, in het licht van dit thema vind ik het wansmakelijk hoe de auteur praat over asielzoekers, zwarte mensen (het n-woord wordt gebruikt) of trans personen. Het taalgebruik en de geuitte gedachten zijn beledigend en stigmatiserend. Vooral rond de transgender persoon die tegen het einde ten tonele verscheen stak dit me erg persoonlijk. Onnodig en schadelijk, een schande!

    Het centrale thema, de illusies die het bestaan van individuele mensen en hele samenlevingen vult, is boeiend. Het hoofdpersonage intrigeert en prikkelt het nadenken over dit thema. Maar de onnodige wansmakelijkheden die daarbij veelvuldig op papier verschijnen leiden finaal af van enige verdieping.

  • Hanneke Römelingh

    Het boek heet “de Asielzoeker”, maar het gaat voornamelijk over Christian Beck. Waarom het boek zo heet als dat het heet, weet ik niet. Misschien om het verhaal wat reliëf te geven. Want er komt wel in een groot gedeelte van het boek een asielzoeker voor.
    Het is een kolderiek verhaal ontsproten aan de gedachten van meneer Beck en zijn handelingen. Het verhaal wordt goed verteld, of te wel is knap geschreven, zit goed in elkaar, het is vaak amusant en het leest vlot door. Het betreft een moeilijk levend mens, vooral voor hemzelf, maar ook voor zijn vriendin. Van hun afkomst en achtergronden wordt niets bekend. Zeker Beck is een beschadigd iemand. Hij is me wel sympathiek en daardoor is zijn verhaal ook voor mij het lezen waard.
    Ik had wel graag een wat vrolijker einde gewild. Ik kon ook Beck niet altijd volgen in zijn beweringen en gedachtengangen. Maar dat gaf niet.

  • Rosanne

    Het is een langzaam boek, waarin niet veel gebeurd. Desondanks staat het vol met zinnen die je wil opschrijven voor later, over het leven en geluk en de zoektocht daarnaar. Beck is een vrij leeg persoon die het leven ook grotendeels heeft opgegeven. Dat is in het begin interessant, maar werd voor mij op een gegeven moment een beetje langdradig. Toch zijn zijn cynisme richting het leven en de totale verwarring die hij voelt naar ‘normale’ mensen bij vlagen erg amusant. Verder mist dit boek wat mij betreft een zeker niveau van inhoud. Het ging nergens heen, wat op zich geen probleem is, maar gepaard met de nihilistische insteek van het hoofdpersonage werd het allemaal wel erg leeg. Jammer, want normaal zijn Grunberg’s boeken pakkender.

  • Tom Kenis

    Het duurde even voor ik er in kwam. Veel langer dan je een boek hoort te geven. Hele passages misantroop geëmmer, de psychologische benzeenringen -slangen die niets beter te doen hebben dan zichzelf in de staart te bijten, moest ik diagonaal overvliegen om niet in de turbulentie naar beneden gezogen te worden. Dan lees je verder om te zien hoe en of het afloopt, maar dat doet het niet. De verlossing blijft uit. Misschien was dat het punt net?
    (veel meer genoten van pakweg Fantoompijn...)

  • Bob

    Verhaal met veel herhaling en verdieping van de hoofdpersoon Beck.
    Soms heel schurende dialogen met zichzelf, met vogel, zijn vrouw en met de eigenaar van de salon in Eilat.
    Zijn vrouw vogel heeft een eigen leven en helpt mensen, waaronder een groep 'bruine' asielzoekers. Zij trouwt met een van hen als hulp na bekend wordt dat ze ziek is.
    Aan het einde van het verhaal trapt Beck in een actualiteiten show die sterk lijkt op Jinek en Sven Kockelman.

  • Monique Smeets

    Mooie, soms wat duistere vertelling. De Eilat-stukken doen me in de verte denken aan David Grossman, maar dat kan ook het typisch Israëlische zijn. Uiteindelijk komen alle puzzelstukken bij elkaar. Ik las mee met mijn 17-jarige neef die naar 6-vwo gaat en dit boek voor zijn lijst leest. Hij noemde dit boek 'vooral vaag'.

  • Jan

    Ik houd van Arnons schrijfsfeer, maar op de een of andere manier verveelt het me telkens ook steeds weer, naarstige pogingen tot volhouden ten spijt. De vreemde trage verveling duurt me gewoonweg té lang om boeiend te blijven.

  • Mauricio Garcia Garcia

    Sin duda esta novela es literatura pura antes que puro entretenimiento ( dificil de apreciar desde una traduccion, que talvez no es muy buena) esto puede ser el tipico caso de alqo que puedes reconocer que es bueno, pero que no es para ti!

  • Lizet Oenema

    Ik vond het een redelijk bizar boek, maar op de één of andere manier wist het me wel te boeien tot het eind. De hoofdpersoon heeft een complex karakter die vindt dat hij geen geluk verdient.

  • Jasper

    Halverwege afgehaakt. Niet gedacht, want hij had mij net het eerste hoofdstuk te pakken. Ik had weinig met de hoofdpersonen en ook die driehoeksverhouding met de asielzoeker, sprak mij niet zo aan.

  • Inne Vanden Bremt

    Altijd vreemde personages en situaties. Dit boek was niet zo aangenaam om te lezen.