Dat beloof ik by Roxane van Iperen

Dat beloof ik Reviews

• 
  Wim Oosterlinck

  Intens boek gelezen: Dat beloof ik van de Nederlandse schrijfster Roxane van Iperen is het verhaal van het jonge meisje M. Ze komt uit een boerenfamilie, en woont met haar moeder en haar broertje Boelie in Nederland. Haar vader mishandelt zijn gezin bijna voortdurend, hij is verbaal en fysiek superagressief. Ze verhuizen vaak, er is armoede, er is de constante dreiging van geweld. Op elke school waar M. komt, probeert ze te blenden in de groep, om niet op te vallen. Als dat mislukt wordt ze lang en zwaar gepest.
  
  Roxane van Iperen slaagt erin om ons als lezer helemaal in de huid van het meisje te doen kruipen. Je begrijpt waarom ze zich verbergt, waarom ze het aantal stappen naar de uitgang telt, waarom ze altijd weet welke deur op slot is, waarom ze het snelst kan rennen van de hele klas. Je voelt haar voortdurende achterdocht, waarom ze altijd op haar hoede is, waarom ze enkel met dieren een echte band ontwikkelt.
  
  Het boek laat in vier seizoenen de cyclus van de mishandeling zien: er komt geen einde aan. Terwijl de natuur zich vernieuwt, blijft het misbruik bestaan; het kind behoudt zelfs in deze omstandigheden een liefde voor haar ouders. En het meest verschrikkelijke is wellicht: de onzichtbaarheid van haar situatie.
  
  "Toen had ze wel gehuild - misschien was dat de laatste keer geweest. Terwijl hij met de ene hand Boelie vasthield en met de andere het jachtgeweer, had ze gehuild en op haar knieën gesmeekt, maar hij keek dwars door haar heen. Er terwijl ze smeekte (lafaard) had ze zich ook zo gevoeld: onzichtbaar, niet omdat hij haar niet zag maar omdat ze in een wereld leefde die niet bestond, die niemand zag, zelfs de mensen die erbij waren niet - als ze het niet overleefde was dit nooit gebeurd, maar als ze het wel overleefde ook niet. Dan was ze morgen, volgende week, volgende maand terug in de klas, in de gymles, in de supermarkt en dan was er niets waar van dit alles, behalve de beelden in de kamers in haar hoofd." (p. 276)
  
  De personages in dit boek zitten duidelijk in één van twee kampen: enkele mensen die het goed met M. voorhebben, en de overgrote meerderheid die haar misbruikt, of pest, of bewust wegkijkt. Ergens was ik wel benieuwd wat er met vader en moeder misgelopen is, wat hun achtergrond is waardoor ze zich zo gedragen. Maar van Iperen kiest ervoor om de focus volledig op M. te houden.
  
  Dat beloof ik is een boek dat je anders naar je omgeving doet kijken. Over wat verborgen zit achter stilte. Over ontkenning of gruwelijke onwetendheid. Een aanrader.
  
  meer leesverslagen: wimoosterlinck.be
• 
  Lauren | laurenbetweenthelines

  ‘Dat beloof ik’ is een gitzwarte roman over een gebroken, ietwat angstig meisje dat wanhopig op zoek is naar affectie en genegenheid. Dit boek komt binnen, heel hard binnen. De twaalfjarige M. en haar broertje beleven een harde, liefdeloze jeugd, met een gewelddadige vader en een moeder die hun vader alleen maar lijkt te voeden in zijn woede.
  
  De cover geeft alvast goed weer hoe hoofdpersonage M. door niemand écht gezien wordt. En dat doet pijn. Als lezer voel je veel empathie voor het jonge meisje, je hoopt bij ieder hoofdstuk dat het tij eindelijk zal keren en het was voor mij telkens spannend afwachten of dat effectief zou gebeuren. Zo hard leef je mee met een personage.
  
  M. is voor mij een even groot mysterie als haar naam. Ook op die manier zorgde de auteur er voor mij persoonlijk een beetje voor dat er iets rond haar personage bleef hangen maar dat ze tegelijk niet écht volledig gezien werd door mij. Dat is knap, maar tegelijk ook heel triest.
  
  Wat mij het meeste raakt is dat M. overkomt als een sterk meisje (of dat toch zoveel mogelijk probeert te zijn) maar dat veel personen die in haar leven de revue passeren op één of andere manier misbruik maken van haar. Als een extra mokerslag terwijl je haar enkel een vriend, een bondgenoot of iemand die voor haar zorgt toewenst.
  
  Het schrijnende aan het hele verhaal is dat dit makkelijk realiteit kan zijn en ongetwijfeld ook is. Deze roman lees je niet even tussendoor want hij zal ongetwijfeld een tijdje blijven hangen. Omwille van de zwaardere thema’s die aan bod komen zou ik het ook niet meteen aanraden wanneer je je mentaal wat minder voelt. Desalniettemin is deze roman het lezen meer dan waard.
• 
  Marloes

  De twaalfjarige M. groeit op in een wereld vol chaos en geweld. Haar ouders hebben hun zaken nooit goed op orde, staan buiten de maatschappij, hebben geen gemeenschap opgebouwd en vluchten telkens weer om op een andere plek opnieuw te beginnen. M. gedraagt zich continu als een kameleon, ze is zich altijd aan het aanpassen om maar niet op te vallen, geen confrontaties uit te lokken en zo onzichtbaar mogelijk te zijn. In de buitenwereld zoekt ze naar aansluiting, wil ze dolgraag gezien worden en ergens bij horen, maar de meeste ontmoetingen zijn slechts vluchtig. Ze wordt regelmatig gepest door nieuwe klasgenoten, mensen kijken weg en wanneer ze af en toe voorzichtig de hoop krijgt dat het beter kan worden, wordt haar bestaan ontkend of moet ze weer in beweging komen en elders nogmaals proberen te wortelen.
  
  Het gehele verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van M, waardoor je helemaal opgaat in haar pure belevingswereld, je haar ervaringen meebeleeft, je door haar ogen kijkt en de naargeestige sfeer op je gaat drukken. Je gaat met M. meeleven, wenst haar zoveel beters dan deze liefdeloze en harde jeugd, en waar sommige boeken schuren, is haar verhaal gewoonweg pijnlijk en zou je haar zo van de pagina’s af willen plukken om haar die geborgenheid te bieden waar ze zo naar verlangt.
  
  De prachtige taal van Van Iperen geeft woorden en emoties aan het leven van M., terwijl zij zelf voornamelijk blijft zwijgen omdat ze beseft dat taal geen simpele wiskundesom is die voor iedereen dezelfde oplossing heeft, en hoe zou haar boodschap dan overkomen? De meeste ellende klinkt dan ook tussen de regels door, al komt het daardoor zéker niet minder hard binnen, en enkele passages voelen ietwat fragmentarisch aan. Hierdoor blijft je soms wat op afstand, lijkt de grens tussen werkelijkheid en fantasie af en toe te vervagen en dring je dan gevoelsmatig niet helemaal tot de kern door, maar het geheel is indrukwekkend, rauw, beklemmend, intens, aangrijpend en schrijnend.
  
  Dit is een zeer gelaagd verhaal over opgroeien in en gevormd worden door een onveilige thuissituatie, over angst, onmacht en loyaliteit, over vastzitten in patronen en overleven, altijd in een vluchtstand staan, gevaar en veel te snel moeten opgroeien, maar toch ook over veerkracht en hoop. Het zet je aan het denken en hoewel je af en toe verlangt naar een adempauze wordt die M. ook niet gegund, waardoor je met haar mee blijft rennen, haar verhaal onder je huid kruipt en beklijft. Een verhaal dat je niet alleen leest maar vooral ook voelt, een erg sterk boek!
• 
  Jan

  Hoofdpersoon M. van de roman ‘Dat beloof ik’ van Roxane van Iperen is een meisje van 12 jaar met een sterk karakter, mede gevormd door huiselijk geweld. Zij is ook buitengewoon intelligent. Maar, zoals in de beschrijving staat, ergens wortelen laat staan nestelen is er niet bij, want het gezin verhuist keer op keer. M. kan de fysieke kracht en de mentale moed opbrengen om zich er niet onder te laten krijgen. Fysiek doet zij aan hardlooptraining; mentaal wapent zij zich door zich allerlei situaties in te beelden en daarop adequate reacties, ja, ook in te beelden. Zo haalt zij zich van alles in ’t hoofd, ook de meest bizarre scenario’s.
  M. heeft vanuit de ervaring in het gezin een diep wantrouwen tegen mensen ontwikkeld, tegen alle mensen, bij alle mensen die nieuw voor haar zijn, treedt onmiddellijk het ingesleten mechanisme in werking om superalert te zijn, om ontsnappingsroutes te verkennen enzovoorts.
  De auteur heeft dezelfde buitengewone verbeeldingskracht als haar personage. Zij ziet de situaties, waaruit M. moet ontsnappen, keer op keer in een andere context, beeldhouwt die met zo min mogelijk woorden, allemaal rake woorden en metaforen, echt ongelooflijk knap hoe haar schrijversbrein het bedenkt en produceert, roman-tiseert. Dat doet zij zonder overal in detail te treden, anders zou de gemiddelde lezer binnen de kortste keren onpasselijk blijven, nee, zij stipuleert, zij raakt aan, zij genereert fantasie bij haar lezers over toedracht, en zij doet dat in een taal, in een stijl van hoog literair kaliber.
  Dan is er de indeling van de roman. Wij doorlopen, met M., vier seizoenen: zomer – herfst – winter – lente. Bijna onmerkbaar wordt de kringloop der dingen gespiegeld in de kringloop van M. Dit betekent dat M. in een kringetje loopt. Op een iets kortere schaal is het doorleven van de gevolgen van wéér een verhuizing daarvan een equivalent. Weer opnieuw beginnen, nieuwe mensen leren kennen, met telkens hoop op verbetering, met telkens iets minder hoop op verbetering. Vrij subtiel komt hier welhaast Nietzsche in beeld met zijn filosofische denkbeeld over ‘die ewige Wiederkunft des Gleichen’. In de roman mag dan wel aandacht zijn voor de natuur, de schoonheid daarvan voert niet de boventoon, het in de roman bepalende aspect van de natuur is het onontkoombaar cyclische karakter. Er is geen ontsnappen aan de eeuwige terugkeer van hetzelfde. Deze beeldtaal heeft Roxane van Iperen prachtig ingevlochten.
  Hoe indringend is het nu helemaal? Daarop zijn verscheidene reacties mogelijk. Over het geheel genomen wordt de thematiek op een indringende manier gepresenteerd. Het is vooral het blikveld van M., van waaruit de beschrijvingen en de dialogen gestalte krijgen. Er zijn in de belevenissen van M. diverse momenten dat zij even op adem komt. Omdat je als het ware hand in hand met M. meeloopt, meerent, meedraaft en dus ook ‘meedoet’ in haar starende stiltes, krijgt de lezer – maar alleen dán – enige ademruimte. Voor mij betekenden die momenten voldoende gelegenheid om te recupereren, maar net zo voorstelbaar is dat veel lezers en lezeressen het hele boek door met gespannen spieren lezen en een permanente beklemming ondervinden. Want, om dit laatste te onderstrepen, er zijn ook vele hallucinante beelden doorheen het boek verwerkt.
  Opvallend vind ik ook dat het wedervaren van M. wel hier en daar een gefronste wenkbrauw oplevert, maar dat van enige doortastendheid van derden ten dienste van enige lotsverbetering totaal geen sprake is. Een element van M.’s tragiek is de onopvallendheid ervan. Overigens wordt dat mede door haarzelf in de hand gewerkt. (Ik gebruikte in de vorige zin bewust de lijdende vorm.) Misschien is het een psychologisch verklaarbaar onderdeel van het mentale overlevingsmechanisme van ‘onderdrukte’ kinderen dat zij er niet mee tevoorschijn komen (wantrouwen, angst, schaamte, alles op een hoop, dat alles, zou zo’n persoon kunnen denken, maakt mij volslagen ongeloofwaardig als ik er ergens melding van zou maken …. – ik (JM) weet het niet, ik prevel en stamel maar wat).
  Het verhaal is even gelaagd als geslaagd.
  
  Ik heb de indruk dat M. ook na het einde van deze roman nog veel te verstouwen krijgt op weg naar verdere zelfstandigheid. Tegelijk heb ik de indruk dat M. de capaciteiten bezit om zowel met haar psychologische als met haar sociale intelligentie een bestaan op te bouwen dat getuigt van moed en dat rijk zal zijn aan scherpe inzichten over belangrijke maatschappelijke kwesties.
  Roxane van Iperen zelf was tijdens het interview met haar op 12 november 2023 de eerste en de laatste die het intense karakter van het verhaal relativeerde met woorden van de strekking: Jongens, wat het ook is, het zijn ook slechts letters op papier.
  Mag ik eraan toevoegen: Dít zijn dan wel letters in druk die grote indruk maken. (4,5*, afgerond naar 4*) JM
• 
  Lyanne

  [RECENSIE:
  https://www.readabook.nl/2023/07/roxa...]
  Dat beloof ik is een intens boek over mishandeling, verwaarlozing, pesten en eenzaamheid. Dit is misschien niet een ‘leuk’ boek voor op het strand. Hier moet je even de tijd voor nemen. En dan zul je hoofdpersoon M. niet snel vergeten (net zoals haar muzieksmaak). Aanrader!
• 
  Jop

  Dit boek doet echt pijn
• 
  Sibrich van Baalen

  Steeds maar weer verhuizen en een fantoompony. Wat een vreselijk verhaal. Weet toevallig dat Van Iperen ook Traumasporen heeft gelezen. Dat heeft haar troost geboden schreef ze. Sterkte meid. Hope you heal.
• 
  Mari Janssen

  Dit boek verstikt je tot aan de laatste pagina. Ben in geen tijden zo gegrepen
• 
  Jona

  Sprak bij mij niet tot de verbeelding. Het boek is eigenlijk een droge, gevoelloze opsomming van een hoop (autobiografische) jeugdtrauma’s.
• 
  Monique Van hest

  Weetgaloos
• 
  girlneedstoread || dawn

  Impulsieve aankoop na vorig jaar enorm genoten te hebben van ‘t Hooge Nest. Dit was toch echt wel heel iets anders - ik heb halverwege zelfs gecheckt of ik niet twee schrijfsters met elkaar verward heb.
  
  De stijl sprak mij totaal niet aan. Mijn gedachten dreven continu af doordat ik gedurende het hele boek tussen de regels door moest lezen wat er nou precies gebeurde, en daardoor telkens weer een stukje terug moest lezen.
  
  Het concept van het verhaal bevatte voor mij alle ingrediënten voor een goed boek, maar dit was toch wel een tegenvaller.
• 
  Amberkroon

  Dit boek past binnen het genre van Griet op de Beeck of het smelt van lize spit.
  Je volgt een meisje dat wordt mishandeld, misbruikt en verwaarloosd, waarbij je elke keer op het verkeerde been wordt gezet en er een valse hoop voor liefde en rust voor dit meisje wordt geschetst. Teleurgesteld wil ik elke keer de hoofdpersoon uit het boek trekken en in veiligheid brengen.
  De fantasie van een kind komt vaak terug en red je even van de gruwelijkheid van dit verhaal. Een boek dat je wilt blijven lezen en tegelijkertijd wilt wegleggen en nooit meer aan wilt denken.
  Mijn lievelingszin was: ze was niet verdrietig maar onbewoond.
• 
  Paul

  Dat Roxane van Iperen geweldig kan schrijven staat buiten kijf maar werd hier simpelweg niet gegrepen. En kan er de vinger niet precies op leggen waarom, alle elementen leenden zich er immers voor... hmmm.
• 
  Cariena

  Hmm.. dit boek greep mij niet helemaal. Het onderwerp is zwaar, het gaat over mishandeling en verwaarlozing van een kind. Wat heel verdrietig en pijnlijk is om over te lezen. De hoofdstukken vond ik soms wat rommelig overkomen. Ik miste iets, alleen weet ik niet wat precies..
• 
  Esther

  "Het was altijd het een of het ander - er zou inderdaad een tussenmens moeten zijn".
  
  Verdrietig verhaal over ene M. Het enige minpunt is dat het me nergens echt raakt ondanks de zwaarte van het onderwerp. Tijdens het luisteren vond ik sommige hoofdstukken ook rommelig overkomen.
• 
  Laurian

  roxane van iperen is echt dé queen van hartverscheurende boeken schrijven die je alsnog in een ruk uit wil lezen
• 
  Lieke Polak

  Pfoeh wat een boek. Soort Marieke Lucas Rijneveld qua naarheid, alleen leest ‘t veel fijner.
• 
  Kees van Duyn

  Roxane van Iperen debuteerde in 2016 met haar roman Schuim der aarde, waarmee ze de Hebban Debuutprijs won. Twee jaar later brak ze met haar tweede boek ’t Hooge Nest echt door en werd ze bij het grote publiek bekend. Dat beloof ik, waarvan ze zelf zegt dat dit haar oerboek is, is haar in 2023 uitgebrachte en semi-autobiografische roman, kreeg meteen lovende reacties en kwam op de shortlist van de Boekenbon Literatuurprijs van dat jaar terecht.
  
  M. is een twaalf jaar oud meisje, maar heeft geen stabiel leven. Ze is opgegroeid in een gewelddadige thuisomgeving, die bovendien ook nog eens ongewoon chaotisch is. Hierdoor heeft ze een eigen wereld gecreëerd, waarin ze vooral niet wil opvallen. Ze heeft tevens de gave ontwikkeld zich aan iedere omstandigheid aan te passen. Haar ouders zijn voortdurend op de vlucht en slepen M. en haar broertje Boelie van dorp naar dorp mee. Het is daarom onmogelijk om een evenwichtig bestaan op te bouwen of langdurig vriendschap met iemand te sluiten. Voor iedereen is ze een voorbijganger, dus vraagt M. zich af of ze wel leeft.
  
  Het verhaal, dat begint met een bijzondere proloog die voor diverse vragen zorgt, wordt volledig verteld vanuit het perspectief van het twaalfjarige meisje M. (de enige van wie de volledige naam niet wordt genoemd en waardoor rond haar personage een enigszins mysterieus tintje waart). In vier delen – die vier seizoenen van het jaar – die ieder een andere strekking hebben, maar waaruit keer op keer blijkt dat M. in een ontwricht gezin is/wordt grootgebracht, komt de lezer te weten wat er bij het meisje leeft, hoe ze haar tijd doorbrengt, hoe ze met anderen omgaat en vooral waar ze zich in haar hoofd allemaal mee bezighoudt. Hierdoor krijg je een erg goed beeld van haar en begrijp je waarom ze zich gedraagt zoals ze doet.
  
  De omstandigheden van de diverse personages zijn over het algemeen nogal treurig en armoedig. Niet alleen die van M. en haar familie, maar van eigenlijk iedereen. De auteur weet deze sfeer, maar ook die van de tijd waarin het verhaal zich afspeelt – uit enkele details kun je opmaken dat dit ergens aan het begin van de jaren tachtig van de vorige eeuw moet zijn – uitstekend en treffend weer te geven. De beschrijvingen en omschrijvingen van de personages en hun karakters komen eveneens bijzonder goed tot uiting. In feite weet je als lezer meteen wie je voor je hebt, hoe zo’n persoon in elkaar steekt en wat haar of zijn bedoelingen zijn. Door dit alles leven deze personages stuk voor stuk en heb je nergens het gevoel dat ze ‘slechts’ romanfiguren zijn.
  
  Van Iperen heeft maatschappelijke thema’s als huiselijk geweld, misbruik, eenzaamheid, armoede en verwaarlozing in de roman verwerkt, problemen die destijds voorkwamen en tegenwoordig nog steeds. Hierdoor kan de indruk ontstaan dat het boek nogal zwaar is, maar daar is eigenlijk geen enkele sprake van. De schrijfstijl is namelijk vlot en levendig en daarbij toch ook invoelend. Omdat de auteur bij de vele ellendige situaties de vinger op de zere plek legt, komt het verhaal buitengewoon realistisch over. Als je in ogenschouw neemt dat de plot gebaseerd is op eigen ervaringen is dit niet geheel onbegrijpelijk. Overigens is het op geen enkel moment te merken dat het boek autobiografische elementen heeft.
  
  Het eind van het verhaal is treffend, want in het laatste hoofdstuk heeft het er alle schijn van dat M. een spiegel voorgehouden wordt. Hoe ze hierop reageert en ermee omgaat, is mooi en confronterend tegelijk. Voor het meisje zelf en misschien ook wel voor de lezer. Dit alles maakt van Dat beloof ik een intens en krachtig boek dat na het lezen nog wel een tijdje in je hoofd blijft rondzingen.
• 
  Joline O

  Heel beeldend en met prachtige zinnen krijg je een kijkje in de schrijnende wereld van M, waarin fysiek en mentaal geweld, verwaarlozing en misbruik als rode draad door haar leven lopen. Het ligt er niet altijd dik bovenop maar je voelt de narigheid al hangen. M. staat altijd op scherp en moet veel meer dragen dan een kind dat in een veilige omgeving opgroeit. Ik bleef wel tot het eind op zoek naar een richting in de verhaallijn, daarom 4 sterren ipv 5..
• 
  Camilla de Koning

  Wat een deprimerend kutboek. Het is goed geschreven, maar het gaat nergens heen. De karakters blijven vlak, en het is eigenlijk een soort verlekkering aan trauma en kindermishandeling? Misschien snap ik er gewoon niets van, maar bah, wat een ellendig boek.
• 
  Karin Marcella

  Het verhaal doet denken aan het werk van Griet op den Beeck, maar ook aan 'Wees onzichtbaar' en 'Maar buiten is het feest'. Voor ervaren lezers te voorspelbaar om je echt mee te slepen en te laten verrassen.
  De rol van het bos, van steeds verstoppen en in beweging zijn, vond ik treffend. Ook de manier waarop de naarste dingen suggestief geschreven zijn.
  Stilistisch is het niet heel samenhangend, de meer diepe, symbolische stukjes wisselen snel af met de heldere momenten. Maar dat maakt juist dat je het innerlijk van M. beter kunt volgen, dat het verhaal beklemmend wordt. Ze maakt de gekste dingen mee, al weet je dat er buiten de literaire wereld kinderen zijn voor wie dit de realiteit is.
  Al met al een eyeopener, voor wie dacht de enige te zijn met een traumatische jeugd én voor hen die een lieflijk en zorgeloos bestaan hadden.
• 
  Marco

  Eerdere boeken van deze schrijfster heb ik met veel plezier en aandacht gelezen. Met dit boek wilde het maar niet lukken me betrokken te voelen en me in te kunnen leven. Het leed blijft aan de oppervlakte en nooit voel je als lezer enige connectie met het meisje M.
  Als je dan ook nog flinke fouten in de tekst tegenkomt is het helaas een teleurstellende leeservaring.
• 
  Anouk

  Prachtig geschreven maar o zo zwaar. Hoopte stiekem wel op meer licht aan het einde van de tunnel.
• 
  Esther Zandberg

  Ik snapte niet alles van dit boek, desalniettemin geweldig geschreven.
• 
  Erika Beumer

  Ontzettend knap geschreven,maar zó triest! Ik heb vrij veel delen " gescand" om niet teveel binnen te laten komen.
• 
  Thom

  Godsamme, wat intens. Nu even klaar met alle trauma-gerelateerde boeken, maar het is wel een ijzersterk geschreven boek. Zeker als je het luistert.
• 
  Hanneke Wildschut

  Verwarrend, alarmerend, respect afdwingend; M. vindt haar weg in een wereld waar het vertrouwde vijandig lijkt en waar niets mag blijven...
  Elke keer een nieuwe plek, elke keer vechten voor je plek tot je murw niet meer protesteert; maar dan ken je M. nog niet!
  De drang te overleven in een onveilige omgeving, zonder basis, en dan te bedenken dat er kinderen zijn die zo moeten leven...